Anadolu’nun 800 Yıllık Yazma Eserleri Restore Ediliyor: Gün Yüzüne Çıkmaya Hazırlanıyor

Türkiye’nin kültürel mirasının en kıymetli hazinelerinden olan yazma eserler, Kitap Şifahanesi’nde uzman ekipler tarafından titizlikle inceleniyor ve onarılıyor. Fatih Sultan Mehmet’in kütüphanesinde yer alan kitaplardan, Kanuni Sultan Süleyman döneminde altın işlemeli ciltlerle hazırlanan eserlere kadar pek çok nadir eser, tarihi dokusunu koruyarak yeniden hayat buluyor.

Restorasyon Süreci ve Eserlere Özel Yaklaşımlar

Restorasyon öncesinde eserlerin acil koruma ihtiyacı değerlendirilirken, eserler ilk olarak eksi 40 derecede dondurularak böceklerden korunuyor. Ardından, eserlerde varsa mikroorganizma sorunları gideriliyor. Cilt ve metin kısmındaki bozulmalar, eserlerin dönemi, malzemesi ve biyolojik özelliklerine uygun yöntemlerle onarılıyor.

Kitap Şifahanesi ve Arşiv Dairesi Başkanı Dr. Nil Baydar, restorasyon sürecinin detaylarını şu sözlerle ifade etti:
“Eserlerin cildi, mürekkebi ve kağıdı analiz ediliyor. Hangi yüzyıla ait olduğu, hangi malzemelerin kullanıldığı, bozulmaların nedenleri araştırılıyor. Doğru teşhisten sonra uygun yöntemlerle onarıma başlanıyor. Bu süreç çok hassas ve uzun süreli bir çalışma gerektiriyor.”

2024’te 417 Eser Restore Edildi

2024 yılında yapılan restorasyonlarda toplam 417 eser onarıldı. Bir restoratörün yılda ortalama 5-6 eser üzerinde çalıştığını belirten Baydar, bu süreçte her bir eserin bütünlüğüne dikkat edildiğini söyledi. Deri ciltlerin inceltilmesi, böcek deliklerinin kapatılması ve malzemelerin temizlenmesi gibi işlemler tamamlandıktan sonra eserler uygun koşullarda muhafaza ediliyor.

İlk Kez Gün Yüzüne Çıkacak Ciltler Sergisi

Ocak ayı sonunda ya da Şubat 2025’te düzenlenmesi planlanan “Cilt Sergisi”nde, restorasyonu tamamlanan 60’tan fazla eser sergilenecek. Bu eserler arasında, Abbasiler ve Memlük Devleti dönemine ait ciltler, Fatih Sultan Mehmet ve Kanuni Sultan Süleyman dönemine ait altın işlemeli kitaplar yer alacak. Sergide, sultanlar ve devlet adamlarına özel olarak hazırlanan muhteşem ciltler de bulunacak.

Selçuklu Yazmaları ve Tarihin İzleri

Anadolu Selçuklu dönemine ait 40 yazma eser, Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi’nden restorasyon için gönderildi. Baydar, bu eserlerin kağıtlarının ve cilt özelliklerinin 800 yılı aşkın süre korunarak bugüne ulaştığını vurguladı:
“Bu eserler, Anadolu’nun tarihine ışık tutuyor. Her birinin kimlerin elinden geçtiğini, hangi kütüphanelerde muhafaza edildiğini bilmek mümkün değil. Ancak bu hasarların hepsi o uzun yolculuğun doğal bir sonucu.”

Kültürel Mirası Geleceğe Taşıyan Bir Merkez

Şifahanede hem fiziksel koşulları uygun olmayan eserler korunuyor hem de uygun depolama alanlarıyla uzun yıllar dayanabilecek bir ortam sağlanıyor. Yangın önlemleri, sıcaklık ve nem dengesi gibi unsurlara büyük önem veriliyor.

Bu titiz çalışmalarla tarihi eserler, yüzyıllar boyunca varlığını sürdürerek yeni nesillerin erişimine sunuluyor.

CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI