AK Parti Amasya Milletvekili Haluk İpek: “Kurucu irade cesaretle kullanılmalı, Anayasa’daki özgürlükleri artıran bir dönem olmalıyız”

Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda 2026 yılı merkezi yönetim bütçesi görüşmeleri devam ederken, AK Parti Grubu adına söz alan Amasya Milletvekili Av. Haluk İpek, konuşmasına Gazi Meclisi ve ekranları başında oturumu takip eden vatandaşları selamlayarak başladı. İpek, “2026 yılı merkezî yönetim bütçesi üzerinde AK PARTİ Grubumuz adına düşünce ve kanaatlerimi paylaşmak üzere söz aldım.” dedi.

Anayasanın tanımı ve Meclisin kurucu yetkisi

İpek, konuşmasının ilk bölümünde anayasaların devletin kuruluşu ve temel haklarla ilgili fonksiyonuna değinerek, “Anayasalar devlet tüzel kişiliğinin kuruluşunu, organlarını, işleyişini, yurttaşların temel hak ve hürriyetlerini düzenleyen hukuki metinlerdir.” ifadesini kullandı.

Türkiye Büyük Millet Meclisinin anayasa değişikliği yapma yetkisini hatırlatan İpek, “Yeni anayasa yapma yetkisi asli kurucu iktidarın, mevcut anayasada değişiklik yapma yetkisi ise tali kurucu iktidarın yani Türkiye Büyük Millet Meclisinin yetkisindedir.” dedi. Meclisin geçmiş dönemlerde bu yetkiyi cesaretle kullandığını belirterek, “Türkiye Büyük Millet Meclisi, ihtilal ortamlarında hazırlanan anayasaları, kurucu iktidar yetkisini kullanarak birçok kez değiştirmiş; demokrasiyi, hukuk devletini, insan haklarını, ülkeyi ve geleceğini geliştirmiştir.” değerlendirmesinde bulundu.

1982 Anayasası 19 kez değişti

Anayasal değişikliklerin tarihsel seyrini hatırlatan Haluk İpek, “1982 Anayasası 19 kez değişikliğe uğramış; 80 maddesi değiştirilmiş, 3 maddesi ise yürürlükten kaldırılmıştır.” bilgilerini paylaştı. İpek, tüm bu değişikliklerin “demokrasi alanını genişleten, siyasi faaliyet önündeki sınırları kaldıran, çocuk ve kadınlar ile şehit ve gaziler lehine pozitif ayrımcılığı artıran” düzenlemeler olduğunu söyledi.

İpek, geçmiş dönem milletvekillerine atıf yaparak, “18’inci Dönem, 20’nci Dönem, 21’inci Dönem, 22’nci Dönem, 23’üncü Dönem ve 26’ncı Dönem milletvekillerini, kurucu irade yetkisini cesaretle kullandıkları için saygı ve hürmetle anıyorum.” dedi.

“Kurucu irade cesaretle kullanılmasaydı çok sayıda demokratik adım atılamazdı”

Haluk İpek, seçmen yaşı, tutuklu oy kullanma hakkı, siyasi partilere üyelik koşulları ve yükseköğretimde siyasi faaliyete izin verilmesi gibi reformları hatırlatarak, “Kurucu irade yetkisi cesaretle kullanılmasaydı seçmen yaşı 18'e indirilemezdi; tutuklulara ve yurt dışındaki vatandaşlara oy hakkı tanınamazdı; yükseköğretim elemanlarının ve öğrencilerin parti faaliyetlerine katılımı sağlanamazdı.” ifadelerini kullandı.

Devlet Güvenlik Mahkemeleri ve 2001 reformları

Devlet Güvenlik Mahkemelerine ilişkin 1999 değişikliğini de anımsatan İpek, “Türkiye Büyük Millet Meclisi, 1999 yılında cesaretle yaptığı Anayasa değişikliğiyle Devlet Güvenlik Mahkemelerinde askerî yargı üyesi yargıçların yer alamayacağını düzenleyerek hukuk devleti açısından çok önemli bir adım atmıştır.” dedi.

2001’de yapılan kapsamlı değişikliklerin altını çizen İpek, “Temel hak ve özgürlüklerin sınırlandırılmasına dair 13’üncü maddede, kötüye kullanılmasına dair 14’üncü maddede, kişi özgürlüğü ve güvenliğine dair 19’uncu maddede, düşünce açıklama ve yayma özgürlüğüne dair 26’ncı maddede yapılan değişiklikler demokratikleşme adına çok büyük adımlar olmuştur.” değerlendirmesinde bulundu.

Parti kapatma mekanizmasının zorlaştırılması

İpek, 2001 değişikliği ve ardından çıkarılan 2003 uygulama kanunuyla parti kapatma süreçlerinde nitelikli çoğunluk şartı getirildiğini belirterek, “7 üyenin oyu şart koşularak kapatma kararı nitelikli çoğunluğa bağlanmış, AK PARTİ'ye taammüden tezgâhlanmış kapatma davası bu şekilde engellenmiştir.” dedi.

Bu bölümde DEM Parti sıralarından “HDP ne durumda?” şeklinde sözlü müdahaleler gelirken, İpek konuşmasına devam etti.

Ölüm cezasının kaldırılması ve Sayıştay denetimi

Haluk İpek, 2004 yılı değişikliklerini hatırlatarak, “Türkiye Büyük Millet Meclisi, 2004 yılında kullandığı kurucu irade yetkisiyle Anayasa'yı değiştirmiş ve ölüm cezasını Anayasa'dan kaldırmıştır.” dedi. Aynı değişikliğin hazırlanmasında başkanlık yaptığını belirterek, “İlk defa askerî harcamalar Sayıştay denetimine açılmıştır.” sözleriyle düzenlemenin kapsamını aktardı.

Kadın-erkek eşitliği ve uluslararası sözleşmeler

2004 reformları arasında yer alan eşitlik düzenlemesini de hatırlatan İpek, “Kadın-erkek eşitliğini hayata geçirme hususunda devlete yükümlülük yüklenmiş, 90’ıncı maddede yapılan değişiklikle uluslararası sözleşmeler Anayasa ile kanunlar arasındaki araya yerleştirilmiştir.” dedi.

Bu bölümde İYİ Parti sıralarından “Sanki Sayıştay raporlarının gereğini yapıyorsunuz!” şeklinde bir itiraz yükseldi.

“28’inci Dönem özgürlükleri artıran bir dönem olmalı”

Süresinin sınırlı olduğunu belirten Haluk İpek, konuşmasını tamamlamadan önce Meclise çağrıda bulunarak, “Arkadaşlar, 28’inci Dönem, önceki dönemlerin attığı bu cesaretli adımı atmalı ve kendisine yakışan…” dedi. Mikrofonun sürenin dolması nedeniyle kapanmasının ardından sözlerine devam ederek, “28’inci Dönem milletvekilleri olarak biz de Anayasa’daki özgürlükleri artıran bir dönem olarak bu dönemi çok iyi bir şekilde tamamlamalıyız diyorum.” ifadelerini kullandı.

CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın, yerinden “Anayasa’yı uygula yeter.” sözleriyle kısa bir karşılık verirken, Haluk İpek konuşmasını “Hepinizi saygıyla, sevgiyle selamlıyorum.” diyerek tamamladı. AK Parti sıralarından alkışlar yükseldi.

Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI