AK PARTİ’Lİ MEHMET BAYKAN: “AİHM’İN KARARLARINDA ÇİFTE STANDART VAR, TÜRKİYE’NİN İHLAL ORANI AVRUPA ORTALAMASININ ALTINDA”
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda Adalet Bakanlığı’nın 2026 yılı bütçesi görüşülürken söz alan AK Parti Konya Milletvekili Mehmet Baykan, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) verilerini karşılaştırarak Türkiye’nin ihlal oranlarının Avrupa ortalamasının altında olduğunu söyledi. AİHM’in geçmişte Recep Tayyip Erdoğan’ın şiir davası, Leyla Şahin’in başörtüsü başvurusu ve Refah Partisi kararı gibi kritik dosyalarda “geciken, hatalı ve demokratik ilkelere aykırı yaklaşım sergilediğini” savunan Baykan, “AİHM’in kararları her zaman adil, eşitlikçi ve özgürlükçü değildir.” dedi.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda gerçekleştirilen Adalet Bakanlığı 2026 yılı bütçe görüşmeleri sırasında söz alan AK Parti Konya Milletvekili Mehmet Baykan, konuşmasını tamamen Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararları üzerine kurdu.
Baykan, AİHM istatistiklerinin Türkiye’nin sıklıkla eleştirildiği kadar kötü bir tablo ortaya koymadığını söyleyerek, “Adil yargılanma hakkı, yaşam hakkı, ifade özgürlüğü ve özel hayata saygı başlıklarında yapılan başvurular üzerinden Türkiye'nin ne durumda olduğunu rakamlarla ortaya koymak istiyorum.” dedi.
“Türkiye’nin ihlal oranı Avrupa ortalamasının altında”
AİHM’in 2024 verilerine atıf yapan Baykan, tüm ülkelerde sonuçlandırılan 36.819 başvuruda 1.000 ihlal kararı verildiğini; bunun %2,72’lik bir oran olduğunu anlattı. Türkiye açısından ise 6.190 başvurunun sonuçlandırıldığını, 67 ihlal kararı verildiğini belirterek şu değerlendirmeyi yaptı:
“Türkiye hakkında sonuçlandırılan başvurulardaki ihlal oranı yüzde 1,09’dur. Bu, Avrupa ortalamasının oldukça altındadır.”
Geçmiş yıllara ilişkin ihlal sayılarını da sıralayan Baykan, 2018’den bu yana Türkiye hakkında verilen kararların düşüş eğiliminde olduğunu vurguladı:
-
2018: 140
-
2019: 96
-
2020: 85
-
2021: 76
-
2022: 73
-
2023: 72
2024’te ise 67 ihlal kararı verilmiş olmasının “azalma trendinin sürdüğünü” gösterdiğini ifade etti.
“Türkiye’nin AİHM kararlarını uygulama oranı yüzde 90,13; Avrupa ortalaması yüzde 79,56”
Mehmet Baykan, AİHM kararlarının icrası açısından da Türkiye’nin birçok Avrupa ülkesinin üzerinde olduğunu söyledi:
“1959–2024 arasında tüm üye ülkelerdeki icra oranı yüzde 79,56’dır. Türkiye’de bu oran yüzde 90,13’tür.”
Bu oranların, “Türkiye’nin AİHM kararlarını uygulamadığı yönündeki algıyı çürüttüğünü” savundu.
Erdoğan’ın şiir davası: “AİHM dört yıl kör ve sağır kaldı”
Konuşmasının ikinci bölümünde AİHM’in Türkiye’ye ilişkin geçmiş kararlarını politik bağlamda değerlendiren Baykan, Haber7 yazarı Faruk Arslan’ın bir analizine dayandığını belirterek şu örnekleri verdi:
“Recep Tayyip Erdoğan’ın İBB Başkanı olduğu dönemde şiir okuduğu için aldığı ceza, AİHM’e taşınmıştı. AİHM dosyayı dört yıl boyunca işleme koymadı. Erdoğan cezaevine girdi, çıktı, parti kurdu, seçim kazandı ama AİHM şiir davasını sonuçlandıramadı.”
Erdoğan’ın 2003’te başbakan olduktan sonra başvurusunu geri çektiğini hatırlatarak, AİHM’in bu dosyada “adalet üretemediğini” söyledi.
Başörtüsü kararları: “Din özgürlüğünü ihlal değildir dediler”
Baykan, AİHM’in başörtüsü yasaklarını hukuka uygun bulan kararlarına da değindi:
-
1998’de İstanbul Üniversitesine alınmayan Leyla Şahin’in başvurusu (2004 kararı)
-
Sevgi Kurtulmuş’un 2001 başvurusu
Her iki dosyada da AİHM’in başörtüsü yasağını “ifade ve din özgürlüğüne aykırı görmediğini”, uygulamayı “ayrımcılık saymadığını” belirten Baykan, bu kararı “rezil bir karar” sözleriyle değerlendirdi.
Refah Partisi kararı: “Seçimle gelen bir partinin kapatılmasını meşru gördüler”
Mehmet Baykan, 2001 yılında AİHM’in Refah Partisi’nin kapatılmasını hukuka uygun bulduğunu hatırlatarak:
“28 Şubat cuntasının kapatma kararını AİHM meşru saydı; demokrasiye kara leke sürdü.” dedi.
Bu üç örneğin AİHM’in “tarafsızlık ve adalet konusunda ciddi sorunları olduğunu gösterdiğini” savundu.
“AİHM’i kutsamak doğru değil; kararları her zaman eşitlikçi değil”
Konuşmasını şu vurguyla bitirdi:
“AİHM kararlarının çok adaletli, her noktada eşitlikçi, demokratik ve özgürlükçü olduğunu söylemek mümkün değildir. Bu mahkemenin de hataları, ihmalleri ve çifte standartları vardır.”
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu üyelerine teşekkür eden Baykan, konuşmasını tamamladı.
Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI