CHP’Lİ CAVİT ARI: “UKRAYNA VERGİLERİ ANTALYALI ÇİFTÇİYİ VURUYOR, VİZE KUYRUKLARI VE LİYAKATSİZ BÜYÜKELÇİLER TÜRKİYE’NİN İTİBARINI AŞINDIRIYOR”

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda Dışişleri Bakanlığının 2026 yılı bütçesi görüşülürken, CHP Antalya Milletvekili Av. Cavit Arı hem Antalya’dan Ukrayna’ya yapılan tarım ürünleri ihracatındaki son gelişmeleri hem de Türkiye’nin dış politikadaki yönelimlerini gündeme taşıdı. Arı, konuşmasına Cumhurbaşkanı Zelenski’nin Türkiye’ye yapacağı ziyaretin gündemiyle bağ kurarak başladı.

Ukrayna Vergi Artışı Antalyalı Çiftçiyi Zorluyor

Antalya’dan Ukrayna’ya yapılan sebze ihracatına dikkat çeken Arı, “Geçen yıl yani 2024 yılında yaklaşık 80 milyon dolarlık bir ihracat gerçekleşti Ukrayna'ya ve bu ihracatın 57 milyon dolarlık kısmı Antalyalı çiftçilerimizin, üreticilerimizin domates, salatalık, biber gibi ürettikleri.” sözleriyle rakamları paylaştı.

Ukrayna’nın son dönemde aldığı vergi ve geçiş ücreti kararlarını hatırlatan Arı, “Ukrayna'nın bu son süreçte daha önce Türkiye'den aldığı yüzde 10'luk vergiyi şimdi yüzde 37'ye çıkardığını öğrendik.” dedi. Bununla birlikte tır başına 10 bin TL olan ücretin 20 bin TL’ye çıkarıldığı bilgisini paylaşan Arı, bu maliyetlerin ihracatı fiilen imkânsız hâle getirdiğini vurguladı: “Üreticimizin zaten zor şartlarda ürettiği, ürettiğinden kâr elde edemediği, yüksek girdi maliyetlerinin yaşandığı bir dönemde ihracatçılarımız yüzde 37'lik vergi nedeniyle artık ihracat yapamaz hâle geldi.”

İspanya ve Hollanda’nın aynı vergi oranı ve geçiş ücretleriyle ihracata devam ettiğini belirten Arı, “Eğer biz Ukrayna'yla ilişkilerimize iyi diyoruz, burada anlattıklarınızdan hiçbir sorun yok diyorsunuz ama gördüğünüz gibi çiftçiyi perişan eden uygulamaları maalesef takip etmediğimizi ve bu konuyla ilgilenmediğinizi görüyoruz.” ifadeleriyle Dışişleri Bakanlığına çağrıda bulundu.

CHP’li Arı, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’a seslenerek, “Eğer sizin ilişkileriniz iyiyse bu konularla ilgili bir çözüm bulunması gerekiyor Sayın Bakan. Çiftçimizin, üreticimizin bu sorununa çözüm bulalım; yoksa üreticimiz zaten iç piyasada ürettiğinin karşılığını alamıyor, bir ihracat kapısının da bu şekilde yok edilmesi büyük sıkıntı yaratıyor.” dedi. Arı, Ziraat odası başkanları ve ihracatçı birliklerinin en önemli talebinin bu dosyanın muhataplarıyla masaya yatırılması olduğunu vurguladı.

“Sisi mi, Binali mi?”den Saray’da Atlı Karşılamaya: “Dış Politika İç Siyasete Göre Şekilleniyor”

Konuşmasının devamında Türkiye’nin dış politika dilinin iç siyasete göre şekillendiğini savunan Cavit Arı, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ile kurulan ilişki örneğini hatırlattı. “Sisi'ye biz şimdi ne diyoruz, nasıl hitap ediyoruz bilmiyorum, zaman zaman değişiyor. Geçmiş dönemlerde de örnekleri vardı, ‘Esad’dı, ‘Esed’di.” diyen Arı, 2019 yerel seçimlerini hatırlatarak, “‘Sisi mi kazanacak, Binali mi kazanacak?’ diye konuşulduğu günlerden Sisi'yi sarayda atlılarla karşılanan görkemli karşılama törenlerine geçtik.” sözleriyle çelişkiye işaret etti.

Cumhurbaşkanının son bir törende Sisi’nin elini sıkmaması üzerinden de dikkat çekerek, “Geçenlerde Sayın Cumhurbaşkanının elini sıkmadı, niye sıkmadı, onu da bilmiyorum, herhâlde bir gerekçesi vardır.” diyen Arı, asıl sorunun dış politikanın iç kampanyalara alet edilmesi olduğunu söyledi. “Dış ilişkileri iç siyaset malzemesi yapmazsanız sonuçta hepimiz bu konulara birlikte el birliğiyle sahip çıkarız ama seçim dönemlerinde hamasi nutuklarla bu dosyalar iç politikaya çekiliyor.” değerlendirmesinde bulundu.

Türk Pasaportu, Vize Krizi ve İtibar Tartışması

Türkiye’nin dünya nezdindeki itibarının somut göstergelerinden birinin pasaport gücü olduğunu vurgulayan Arı, “Biz sabahtan bir pasaport gösterdik, pasaportun dünyada o ülkenin itibarını temsil ettiğini söyledik. En iyi siz biliyorsunuz.” dedi. Vize sorunlarının Dışişleri Bakanını da rahatsız ettiğini düşündüğünü söyleyerek, “Ben sizin de bu durumdan sıkıntı yaşadığınızı tahmin ediyorum; ülke vatandaşı gençlerimizin vize kuyruklarında beklemesinden herhâlde siz de rahatsızsınızdır.” ifadelerini kullandı.

Geçmiş Komisyon görüşmelerini hatırlatan Arı, Avrupa ülkelerinin aldığı vize ücretleri ve reddedilen başvurulara dikkat çekerek, “Geçen yıl burada konuşuldu; son on yılda 511 milyon euroluk bir ücretin yatırılıp vize çıkmadığı için aracı şirketlerde kaldığı, sadece geçen yıl 80 milyon euronun aynı şekilde vize çıkmadığı için kaldığına dair rakamlar burada Komisyonda konuşuldu.” dedi.

Vatandaşlardan çok sayıda vize randevusu ve vize desteği talebi geldiğini söyleyen CHP’li vekil, “Zaman zaman bize de çok talep geliyor; hastanelerde randevu almak için uğraştığımız bir ayrı, bir de vize için randevu için bizlerden yardım istenildiği çok oluyor Sayın Bakan. Ha, biz bir şey yapabiliyor muyuz? Yok.” sözleriyle sistemin tıkandığını anlattı.

Vize süreçlerinin iki aşamalı bir eziyete dönüştüğünü belirterek, “Vize için önce randevu ricası, randevu alınıyor, randevudan sonra vize alınması için bekleniyor.” diyen Arı, sağlık sebebiyle yurt dışına çıkması gereken kişilerin dahi vize alamadığı dramatik örnekler bulunduğunu hatırlattı. “Sağlık için bile çıkması zorunlu olan bir vatandaşımızın vize alamadığı için gidemediğine dair çok örnek var.” ifadeleriyle tabloyu özetledi.

“Liyakatsiz Büyükelçi Atamaları Sistemi Altüst Ediyor”

Türkiye’nin dünyadaki itibarını artıracak adımların birlikte atılması gerektiğini vurgulayan Cavit Arı, bu noktada liyakat vurgusu yaptı. “Bizim ülkenin yurt dışındaki, dünyadaki itibarını geliştirecek işleri hep birlikte yapmak zorundayız ama bunu yaparken de bu meseleleri siyaseten kullanmak doğru değil.” dedi.

Dışişleri teşkilatına yapılan bazı atamaları eleştiren Arı, isim vermeden parti aidiyetiyle yapılan görevlendirmeleri hedef aldı: “‘Kendi siyasetimden olsun ama liyakati olmasa da olur, ben onu bir yerlere büyükelçi olarak atayım, temsilci olarak atayım; eski bir milletvekili olursa olsun, önemli olan kendimizden birinin bir yerde görevlendirilmiş olması yeter.’ dersek bu sistemler altüst olur.” sözleriyle uyardı.

Türkiye’nin dış temsil kabiliyetinin tartışmaya açılmasının temelinde bu yaklaşımın yattığını savunan Arı, “Türkiye'nin yurt dışındaki itibarı nedir? Esas olan konu bu Sayın Bakan, gerisi teferruat.” diyerek konuşmanın merkezine itibar meselesini yerleştirdi.

KKTC Seçimi: “Kıbrıslı Seçmen Baskı ve Tehditlere Rağmen İradesini Ortaya Koydu”

CHP Antalya Milletvekili Cavit Arı, konuşmasının son bölümünde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ndeki cumhurbaşkanlığı seçimine değindi. Yeni seçilen Cumhurbaşkanı Tufan Erhürman’a başarılar dileyerek başlayan Arı, “Kıbrıs konusunda özellikle seçim konusunda başarılı olamadığınızı gördük.” dedi ve bunun sebebinin Kıbrıs’ın son dönemlerde içine itildiği tablo olduğunu savundu.

Kıbrıs’ta Türkiye’nin tutumunun da eleştirildiğini belirten Arı, “Bu, Dışişleri kadar sizi ama genel anlamda Türkiye'yi ilgilendiren ve orada yaratılan tablodan kaynaklı olduğunu Kıbrıs'ta yaşayan vatandaş biliyor.” dedi. AK Parti sıralarından gelen “Siz mi kazandınız?” sözlerine karşılık, “Siz kaybettiniz.” diye yanıt veren Arı, Kıbrıs seçmeninin Ankara’nın baskısına rağmen özgür tercihini yaptığını söyleyerek, “Kıbrıslı vatandaşımız sizin tüm baskılarınıza, tüm tehditlerinize rağmen orada özgür iradesini kullandı, size meydanı boş bırakmadı; desteklediğiniz adayı da seçmedi.” ifadelerini kullandı.

Bu sonucun Ankara için açık bir mesaj olduğunu belirten Arı, “Böyle baskılarla, böyle zorlamalarla Kıbrıs'ta orayı yönetmeye etkili olamayacağınızı anlamış olmanız lazım.” dedi. Türkiye’nin Kıbrıs Türk halkının yanında durmasının doğal olduğunu söyleyerek, “Hepimiz Kıbrıs’ın yanındayız; Türkiye Cumhuriyeti devleti olarak Kıbrıs’ın yanında olmak zaten bizim yükümlülüğümüz.” dedi ve ekledi: “Bundan sonraki süreçte daha demokratik bir ortamın olmasına destek olmak, daha tarafsız ve daha gerçekçi adımlar atmak gerekir.”

Dış ilişkilerde başarı dileğinde bulunan CHP Antalya Milletvekili Av. Cavit Arı, sözlerini “Dış ilişkilerimizde hepinize başarılar diliyorum, teşekkür ederim.” diyerek tamamladı. Komisyon Başkanı Mehmet Muş, Arı’ya teşekkür ederek görüşmelere devam edildiğini duyurdu.

Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI