CHP’li Orhan Sümer: “Esnafın ekmek teknesine kilit vurdunuz; 2026 bütçesi borç batağındaki 2 milyon esnafı değil, belli sermayeyi koruyor”

Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda 2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi görüşmeleri sürerken, Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adına CHP Adana Milletvekili Orhan Sümer, Ticaret Bakanlığının bütçesi üzerine söz aldı. Sümer konuşmasına “2026 yılı Ticaret Bakanlığı bütçesi üzerine söz aldım. Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.” diyerek başladı.

Esnafın Dramı Pankartla Kürsüye Taşındı
Sümer, kürsüye getirdiği pankartı işaret ederek “2002 yılından bugüne 2 milyona yakın esnaf, yalnızca son on ayda 83.300 esnaf ekmek teknesini kapatmak zorunda kaldı. UYAP verilerine göre 2025 yılında 25 milyona yakın iflas dosyası var. Kredi kartı ve kredi borçları 261 milyar seviyesine geldi. Esnaf borç batağında.” ifadelerini kullandı.
(CHP sıralarından alkışlar yükseldi.)

Sümer, Türkiye’nin büyük şehirlerinden örnekler vererek “Adana’da, Ankara’da, İstanbul’da nereye giderseniz gidin, ana caddede ya da bir ara sokakta mutlaka dükkânını kapatmış bir esnafa rastlarsınız. Ticaret Bakanlığının bu bütçesi esnafı unuttu, sadece belli sermaye sahiplerini kolluyor.” dedi.

Bir Esnafın Mektubu: “Devletten teşvik istemiyorum, batmayayım yeter”
Sümer, Ticaret Bakanına hitap ederek Adanalı bir esnafın mektubunu Genel Kurulda okudu:

“Yirmi yedi yıldır aynı dükkânda ekmek parası kazanıyorum. Günlük cirom 3 ile 4 bin lira arası; bunun yarısı veresiye. Bu ayki 3 faturamın toplamı 29 bin lira. Kirasını saymıyorum bile. Devletten teşvik istemiyorum, batmayayım yeter.”

Sümer, mektuptaki faturaların birer birer kendisine iletildiğini belirterek “Esnaf bu şişkin faturaları her ay ödüyor ama bütçede buna karşı bir çözüm yok.” dedi.

“Türkiye ticaret tarihinin en düşük seviyesine yaklaşıyor”
Fiyatlardaki artışın ticaret hayatını felce uğrattığını belirten Sümer, “Perakende fiyatları rekor seviyede; bazı şehirlerde 1 kilo kıyma asgari ücretin yüzde 10’u oldu. KOBİ’ler çek ödeyemiyor, iflaslar son on yılın zirvesinde. Ticaret Bakanlığının önceliği ise ihracat makyajı yapmak, sanal başarı üretmek.” diye konuştu.

“Yazar kasa artık hediyelik değil, hurdalık”
Sümer, geçmiş dönemlerden hatırlanan ekonomik kriz sembollerine atıf yaparak şöyle devam etti:

“Bu sembol olmuştu; yazar kasalar iktidarları yıkmıştı. Bugün esnaf kasasını saklayamıyor, hediye de edemiyor çünkü hurdacıya götürmek zorunda kalıyor. Evine ekmek götürmek için kasasını satıyor. Ticaretin, ekonominin, Türkiye’nin geldiği nokta budur.”

AK Parti sıralarından gelen tepkiler üzerine “Atmayız, biz esnafa saygılıyız.” diyerek sözlerini sürdürdü.

Ekonomik Tabloyu Gösteren Rakamlar: “Hangi esnaf ayakta kalabilir?”
Sümer, cumhuriyet tarihinden bugüne çeşitli ekonomik gösterge karşılaştırmalarını kürsüden paylaştı:

• 2002 ortalama kira fiyatı: 120 lira → bugün: 20 bin lira

• 2002 akaryakıt fiyatı: 1,62 lira → bugün: 57,63 lira

• 2002 çeyrek altın: 26 lira → bugün: 9.500 lira

Ardından şu soruyu yöneltti:
“Bu basit matematikle hangi esnaf, hangi tüccar ayakta kalabilir?”
(CHP sıralarından alkışlar yükseldi.)

“Bu kilidi kıracak olan CHP iktidarıdır”
Sümer, geçtiğimiz yıl gösterdiği kilidi hatırlatarak “Geçen sene bu kilidi göstermiştim, ‘Esnafın ekmek teknesine kilit vurdunuz’ demiştim. Bu kilidi kıracak adımlar atmanız gerekir demiştim ama atamıyorsunuz.” diye konuştu.

Konuşmasını şu sözlerle tamamladı:
“AKP’nin kapısına kilit vuruldu. Anahtarı da ancak Cumhuriyet Halk Partisi iktidarında çevrilecektir.”
(CHP sıralarından “Bravo” sesleri ve alkışlar yükseldi.)

Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI