CHP’Lİ ÖZGÜR ERDEM İNCESU: “ZENGEZUR KORİDORU BELİRSİZ, AZERBAYCAN İLE İLİŞKİLER SOĞUDU, ERMENİSTAN NORMALLEŞMESİ ŞEFFAFLIKTAN UZAK”
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda konuşan CHP Ardahan Milletvekili Özgür Erdem İncesu, Türkiye’nin Kafkasya politikasında tutarsızlık ve belirsizlik olduğunu söyleyerek Zengezur Koridoru’nun akıbeti, ABD’nin devreye girme iddiaları, Azerbaycan ile ilişkilerde hissedilen soğuma, Ermenistan ile normalleşme sürecinin tıkanması ve Gürcistan’ın gelecekteki konumu gibi kritik konularda Dışişleri Bakanlığından açık ve somut yanıt istedi. İncesu, “Koridorun adının kim koyacağı değil, Türkiye’ye hangi stratejik avantajı sağlayacağı önemlidir. Türkiye’nin çıkarları Ankara’da belirlenmelidir.” dedi.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda Dışişleri Bakanlığı bütçesinin görüşmeleri sürerken söz alan CHP Ardahan Milletvekili Özgür Erdem İncesu, Türkiye’nin Kafkasya ve Güney Kafkasya politikalarına ilişkin kapsamlı sorular yöneltti. Bölgenin karmaşık dengeleri içinde Türkiye’nin tutarlı bir diplomasi yürütmek zorunda olduğunu belirten İncesu, dış politikanın “iç siyasete mesaj verme aracı” hâline getirilemeyeceğini vurguladı.
“İki devlet bir millet ilişkisi son yıllarda neden soğudu?”
Azerbaycan’ın Türkiye açısından taşıdığı stratejik önemine dikkat çeken İncesu, kamuoyunda uzun süredir konuşulan bir soruyu gündeme getirdi:
“2020 Karabağ Zaferi sonrası olduğu kadar sıcak bir Ankara–Bakü ilişkisi göremiyoruz; bu soğumanın nedeni nedir?”
Bazı çevrelerin Azerbaycan’ın İsrail ile enerji ve savunma iş birliklerini gerekçe göstererek Türkiye’nin mesafeli davrandığını iddia ettiğini aktaran İncesu,
“Türkiye gibi büyük bir devletin dış politikası duygusal reflekslerle şekillenemez. Hükûmet bu ilişkileri neden şeffaf ve tutarlı yönetemiyor?” dedi.
Zengezur Koridoru: “Ne zaman açılacak, açılmayacaksa millete doğruyu söyleyin”
2020 ateşkes anlaşmasında yer alan Zengezur Koridoru maddesine özellikle vurgu yapan İncesu, aradan geçen yıllara rağmen koridorun açılamamış olmasını eleştirdi:
“Her yıl ‘Yakında açılıyor, görüşmeler sürüyor’ deniyor ama ortada takvim yok. Koridorun akıbeti nedir? Türkiye’ye doğruyu ne zaman söyleyeceksiniz?”
CHP’li vekil, koridorun Türkiye için ekonomik ve lojistik açıdan stratejik değer taşıdığını fakat belirsizliğin kamuoyunda güvensizlik yarattığını ifade etti.
“ABD devreye mi giriyor? ‘Trump Route’ iddiaları doğru mu?”
Son dönemde diplomatik kaynaklarda yer alan iddiaya da dikkat çeken İncesu, ABD’nin koridorun inşası ve işletilmesine dâhil olmak istediğine dair haberleri anımsattı:
“Bazı çevreler koridora ‘Trump Koridoru’ adının verilmek istendiğini söylüyor. Türkiye’nin Kafkasya politikası ABD’nin isimlendirme yarışının parçası mı olacak?”
İncesu, Türkiye’nin egemen çıkarlarının Washington’ın beklentilerinden önde gelmesi gerektiğini vurguladı:
“Bu ülkenin dış politikası Ankara’da, TBMM’de belirlenmelidir; başka başkentlerde değil.”
Gürcistan uyarısı: “Zengezur açılırsa Tiflis hattı zayıflayacak; stratejiniz nedir?”
Koridorun açılması hâlinde en büyük etkiyi Gürcistan’ın hissedeceğini belirten İncesu, şunları söyledi:
“Türkiye–Gürcistan ticareti büyük ölçüde kara yoluyla yapılıyor. Zengezur açılırsa Gürcistan ekonomik olarak bundan ciddi şekilde etkilenir. Ankara’nın bu konuda bir planlaması var mı?”
Gürcistan’ın dışlandığı bir tabloyu bölgesel dengeler açısından riskli olarak gördüğünü söyledi ve hükümetin bu konuda somut bir strateji açıklamadığını belirtti.
Ermenistan ile normalleşme: “Süreç hangi aşamada, tamamen mi kilitlendi?”
CHP’li İncesu, Ermenistan ile başlatıldığı belirtilen normalleşme süreci hakkında da bilgi istedi:
“Yıllardır ‘Başlatacağız, ilerliyor’ deniyor ama ortada somut ilerleme yok. Süreç Azerbaycan’ın hassasiyetleri nedeniyle tamamen mi kitlendi?”
Sınır kapılarının açılması konusunun özellikle Iğdır, Kars ve Ardahan için ekonomik can suyu olacağını belirten İncesu, hükümete şu soruları yöneltti:
-
Sınır kapılarının açılmasına yönelik teknik hazırlık var mı?
-
Gümrük ve güvenlik süreci için herhangi bir altyapı çalışması yapıldı mı?
-
Normalleşme somut bir takvime bağlandı mı?
İncesu, sözlerini şu uyarıyla tamamladı:
“Bölgedeki her gelişme Türkiye’yi yakından etkiler. Bu nedenle Kafkasya’da duygusal değil, şeffaf, somut ve millet adına hesap verebilir bir dış politika izlenmelidir.”
Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI