CHP’li Ümit Özlale Ulaştırma Bütçesinde Lojistik ve Dijital Dönüşüme Yüklendi: “Demiryolu ve Fiber Ağlarda Dünya Ortalamasının Altındayız, İstanbul’u Şişirerek Kalkınma Olmaz”

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın 2026 yılı bütçesi görüşülürken CHP İzmir Milletvekili Prof. Dr. Ümit Özlale, ulaştırma başlığını özellikle lojistik performans ve dijital dönüşüm açısından değerlendirdi. Çok konuşulan kara, deniz ve hava yatırımlarının yanında yeterince tartışılmadığını belirttiği bu iki alana odaklanan Özlale, Türkiye’nin dünya sıralamalarındaki yerine dikkat çekti.

“Bu Kadar Yatırıma Rağmen Lojistik Performansta Geri Gidiyoruz”
Özlale, Dünya Bankası’nın Lojistik Performans Endeksi verilerine atıf yaparak, ulaştırmaya yapılan büyük yatırımlara rağmen Türkiye’nin birçok alanda diğer ülkelere göre gerilediğini söyledi. “Uluslararası gönderiler dışında neredeyse tüm bileşenlerde geri gitmiş durumdayız.” diyen Özlale, özellikle limanların bağlantı performansı açısından Türkiye’nin Suudi Arabistan, Fas, Yunanistan, İtalya, Mısır ve İsrail gibi ülkelerin gerisinde olduğunu belirtti.

Demiryolu yoğunluğu ve yük taşımacılığı verilerinin, Türkiye’nin demiryolu altyapısında dünya ortalamasının altında olduğunu gösterdiğini vurgulayan Özlale, “UNECE ve TÜİK verilerine baktığımızda daha fazla demiryolu yatırımına ihtiyacımız olduğu çok açık. Mevcut durumda sadece 3–4 ülkeden daha iyi durumdayız.” değerlendirmesinde bulundu.

“Hem Demir Ağlara Hem Fiber Ağlara İhtiyacımız Var”
Lojistikle birlikte dijital altyapıya da dikkat çeken Özlale, “Hem demir ağlara hem de fiber ağlara ihtiyacımız var.” diyerek sözü Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) ve telekom altyapısına getirdi. Mobil internet hızında ve sabit geniş bant indirme hızında Türkiye’nin dünya ortalamasının altında olduğuna işaret eden Özlale, dijital dönüşümün bu altyapı üzerinde yükseleceğini söyledi.

TÜRK TELEKOM Eleştirisi: “Özelleştirme 8 Milyar Dolar Zarar Ettirdi, Şimdi Yeniden Devletin Elinde”
TÜRK TELEKOM’un 2006’daki özelleştirme sürecine atıf yapan Özlale, “O dönemde özelleştirdiğiniz şirket, sadece bakır kabloların sökülüp satılmasından dolayı bu ülkeye yaklaşık 8 milyar dolar zarar ettirdi.” iddiasında bulundu.

Bu gelirin yurt dışından getirilmediğini, şirketin Türk bankalarından kredi kullandığını söyleyen Özlale, “Türk bankaları bu kredileri tahsil edemeyince bu kez bankalar zarar etti, sonunda TÜRK TELEKOM yeniden kamuya döndü.” diyerek süreci “milyarlarca dolarlık kamu zararı” olarak nitelendirdi.

“Deprem Bölgesinde Turkcell Çekmedi, Dronecell Reklamları Nerede Kaldı?”
Deprem bölgesinde yaşanan iletişim sorunlarına da değinen CHP’li Özlale, “Depremde ben sahadaydım, birçok yerde Turkcell çekmiyordu.” dedi.

Turkcell’in afet zamanlarında devreye gireceği iddia edilen “Dronecell” uygulamalarının reklamını yaptığını hatırlatan Özlale, “Binlerce insan mağdur oldu, belki bu nedenle can kayıpları arttı. Turkcell’e bu konuda herhangi bir yaptırım uyguladınız mı, herhangi bir hesap sordunuz mu?” sorusunu yöneltti.

Havalimanlarında “VIP–Lounge” ve Halk Arasındaki İnternet Hızı Eşitsizliği
Havalimanlarındaki dijital hizmetleri de gündeme taşıyan Özlale, “Uluslararası havalimanlarıyla karşılaştırıldığında internet hızında geri durumdayız.” dedi.

Ancak daha çarpıcı olanın iç eşitsizlik olduğunu belirterek, “Lounge’da internet hızlı, genel yolcu alanında yavaş. VIP’te en hızlı. Ülkeye inen bir turist, daha terminalde eşitsizliği görüyor. Normal yolcu ile VIP yolcu arasında indirme hızında devasa fark var, Türkiye bu konuda adeta dünya lideri.” sözleriyle durumu özetledi.

“İşletmeler Dijital Dönüşüme Hazır Değil, Veri Politikası Ortada Yok”
Türkiye’de işletmelerin dijital dönüşüme hazırlanıp hazırlanmadığı sorusuna kendi yanıtını veren Özlale, OECD ve AB ortalamalarına göre internet bağlantısı bulunan işletmelerin oranında Türkiye’nin geride olduğunu söyledi.

IMD Dijital Rekabetçilik Endeksi’ne göre Türkiye’nin her yıl geri gittiğini hatırlatan CHP’li vekil, “Sunumda veri güvenliği, veri merkezleri, altyapı yatırımları konusunda net bir politika göremedim. Sanayi ve Teknoloji Bakanı hyperscale yatırımlara mesafeli konuşuyor, Hazine ve Maliye Bakanı ‘daha çok yatırım çekmeliyiz’ diyor. Esas sorumlu bakanlık Ulaştırma, esas düzenleyici kurum BTK; ama ortada net, bütüncül bir veri politikası yok.” değerlendirmesinde bulundu.

“İstanbul’u Şişirerek Kalkınma Olmaz, Riskleri Başka Bölgelere Yaymalıyız”
AK Parti Uşak Milletvekili İsmail Güneş’in İstanbul’daki mega projelere atıf yapan konuşmasına yanıt veren Özlale, İstanbul ve Marmara bölgesinin aşırı yüklenmesine karşı çıktı.

Kalkınma programlarına bakıldığında İstanbul ve çevresine 25–30 milyonluk nüfusun yoğunlaştırılmasının doğru olmadığını savunan Özlale, “Trafik yoğunluğu bazı saatlerde yüzde 90’ın üzerinde. Kanal İstanbul gibi projelerle bölgeyi daha da şişirirseniz, orta ve uzun vadede şehir yaşanamaz hâle gelir.” dedi.

Türkiye’nin deprem riski ve bölgesel kalkınma hedefleri gereği İstanbul ve Doğu Marmara’daki iktisadi faaliyetleri Anadolu’nun diğer bölgelerine yayması gerektiğini vurguladı.

Fiber abonelik ve altyapı yatırımlarında da büyük iller ile diğer şehirler arasında “korkunç bir eşitsizlik” olduğunu belirten Özlale, bu dengesizlik giderilmeden sürdürülebilir kalkınmadan söz edilemeyeceğini söyledi.

“Osmangazi’den Geçmek 2 Bin Lira, Alternatif Yol 8 Saat Olmamalı”
İzmir Milletvekili olarak kendi ulaşım deneyimini de paylaşan Özlale, “İstanbul’a eşimin yanına giderken Osmangazi Köprüsü’nü kullanıyorum, cebimden 2 bin lira çıkıyor.” dedi.

“Normal yoldan gidersen?” sorusuna “8 saatte gidiyorsun.” yanıtını veren Özlale, “Paralı yollara bu kadar yüksek ücret yüklerken, alternatif yolları modernize etmediğiniz sürece vatandaşa gerçek bir tercih sunmuş olmuyorsunuz.” değerlendirmesinde bulundu.

Osmangazi Köprüsü ve bağlantı yollarında geçiş ücretinin yanı sıra Hazine’nin ödediği garanti farklarına da atıfta bulunan Özlale, “Bizim cebimizden çıkan 2 bin liranın üzerine, bir de vergilerimiz üzerinden şirkete giden yük ekleniyor.” dedi.

Çorlu Tren Kazası ve Eski TCDD Genel Müdürüne İhale Tepkisi
Konuşmasının önemli başlıklarından biri Çorlu tren kazası oldu. Özlale, facia sonrası görevden alınan TCDD Genel Müdürü’nün daha sonra özel sektörde önemli ihaleler almasının kamu vicdanını zedelediğini savundu.

Karayolları Genel Müdürlüğü’nün Gülnar–Aydıncık ve Silifke–Mut–Ayrım–Gülnar yolu yapımı için ihaleye çıktığını ve ihalenin Deha Altyapı A.Ş.’ye verildiğini belirten Özlale, “Bu şirketin yöneticileri arasında Çorlu tren katliamının sorumlusu olarak görülen eski Genel Müdür de var.” dedi.

Bu şirketin bugüne kadar 38 kamu ihalesi aldığını ve toplamda 16 milyar lira tutarında iş üstlendiğini söyleyen Özlale, “Hepimizi üzen bir kazada sorumluluğu bulunan birini âdeta maddi açıdan ödüllendirir gibi kamu ihaleleriyle beslemek, adalet duygusunu zedeler.” ifadelerini kullandı.

İzmir İçin Ulaştırma Talepleri: İkinci Çevre Yolu, Hızlı Tren ve Yeni Liman Stratejisi
Süresinin son bölümünde İzmir’i gündeme getiren Özlale, “AK Parti’li vekil arkadaşımız Yozgat’tan 15 dakika konuştu, ben de bir dakika İzmir’den bahsetmek istiyorum.” diyerek kentin önceliklerini sıraladı.

İzmir için ikinci çevre yolunun zorunlu hâle geldiğini belirten Özlale, yurt içi ve yurt dışı uçuş sayılarının yetersiz olduğunu, İzmir–Ankara hızlı tren hattının modernize edilmesinin hayati önem taşıdığını söyledi.

Buca Metrosu’nun Büyükşehir Belediyesi tarafından yapıldığını hatırlatan Özlale, Ulaştırma Bakanlığı’ndan Konak–Bostanlı arasında Marmaray benzeri bir denizaltı raylı sistem bağlantısı için destek istedi; bu projenin kent içi trafiği önemli ölçüde rahatlatacağını belirtti.

Alsancak Limanı, Çandarlı ve Aliağa Dengesi
İzmir limanları konusunda da değerlendirmede bulunan Özlale, Alsancak Limanı’nın mevcut rekabet koşullarında yeniden düşünülmesi gerektiğini söyledi. Çandarlı ve Aliağa’da yüksek kapasiteye sahip, etkin çalışan limanlar olduğunu hatırlatarak, “Aliağa’daki limanların tam kapasiteyle çalıştığı, daha büyük ölçekli yükleri çekebildiği bir yapıda Alsancak için farklı bir fonksiyon belirlenmesi daha doğru olacaktır.” dedi.

Özlale, İzmir’in lojistik ve dijital altyapı açısından güçlendirilmesinin hem bölgesel kalkınma hem de ülkenin genel rekabet gücü için kritik olduğunu söyledi ve Ulaştırma Bakanlığından İzmir dosyasına daha fazla kaynak ve planlama desteği talep etti.

Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI