DEVA’lı Hasan Karal: “Samsun’dan Sarp’a Karadeniz Sahil Yolu şehir içine döndü, AK Parti’nin kuruluş kodlarında böyle söz verip yapmamak yoktu”

Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda 2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ile 2024 Yılı Kesin Hesap Kanunu Teklifi üzerindeki görüşmeler üçüncü oturumda devam ederken, YENİ YOL Partisi Grubu adına ilk söz DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Hasan Karal’a verildi. Karal, Genel Kurula “Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum.” sözleriyle hitap etti.

Konuşmasına, salonun boşluğuna atıf yapan kısa bir diyalogla başlayan Karal, AK Parti Grup Başkanvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu ile karşılıklı esprili atışmanın ardından gündemi Karadeniz Bölgesi’ne taşıdı. “Bugün Türkiye’de herkesin hiçbir eksiğinin olmadığını zannettiği AK PARTİ iktidarlarına en büyük desteği veren Karadeniz bölgesine şöyle bir uzanalım.” diyen Karal, Samsun–Sarp hattında yaşanan sorunları ayrıntılarıyla sıraladı.

“Karadeniz Sahil Yolu şehir içine dönüştü, dur-kalk trafiği konforu bitirdi”

Karal, Karadeniz’in ulaştırma yatırımlarında önemli projelere ev sahipliği yaptığını kabul ederken, sahadaki gerçeklerin farklı olduğunu vurguladı:
“Doğrudur, AK PARTİ iktidarlarının en güçlü olduğu alanlardan biri ulaştırma yatırımlarıdır. Türkiye’nin dört bir yanında olduğu gibi Karadeniz’de de önemli projeler hayata geçirilmiştir; bunu kimse inkâr edemez. Ancak işin bir de sahadaki gerçekler tarafı var.”

Bu noktada Samsun’dan Sarp’a uzanan Karadeniz Sahil Yolu’nu örnek gösteren Karal, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Samsun’dan Sarp’a uzanan Karadeniz Sahil Yolu yıllar önce uluslararası transit hat olarak planlanmışken bugün adım adım bir şehir içi yola doğru dönüşmektedir.”

Karal, özellikle gereksiz dönel kavşaklar ve sinyalizasyon yoğunluğunun trafiği yavaşlattığını belirterek “Bölge insanının baskısı ve idarenin yeterli teknik analizi yapmaması nedeniyle birçok noktaya gereksiz dönel kavşaklar inşa edilmiştir. Bunun doğal sonucu olarak da gereğinden fazla yere sinyalizasyon lambaları yerleştirilmek zorunda kalınmıştır.” dedi.

Bu durumun zaman kaybı ve güvenlik riskleri doğurduğunu vurgulayan Karal, “Şehir geçişlerindeki dur, kalk trafiği ulaşım konforunu ciddi biçimde düşürüyor, gidilmek istenen mesafelere ulaşmayı olması gerekenden çok daha uzun bir sürece dönüştürüyor. Hem zaman kaybı var hem seyir güvenliği zayıflıyor.” ifadelerini kullandı.

Karal, son yıllarda Karadeniz’in yerli ve yabancı turistler için cazibe merkezi haline geldiğini hatırlatarak “Sahil yolu özellikle yaz aylarında ciddi sorunlar üretiyor.” tespitini paylaştı ve çözüm için çevre yollarının tamamlanmasının hayati önem taşıdığını söyledi.

Ordu ve Fatsa çevre yolları: “Temeli atıldı, ihale sözü verildi, sahada hareket yok”

Karal, sahil yoluna alternatif üretmek için kritik önemde olan çevre yolu projelerindeki gecikmeleri tek tek sıraladı. Ordu Çevre Yolu için “bir muamma” ifadesini kullanarak şunları söyledi:

“Ordu Çevre Yolu artık tam anlamıyla bir muammaya dönüşmüştür. Projenin yalnızca bir bölümü tamamlanmış, geri kalan kısmının akıbetiyle ilgili ne bir açıklama ne bir takvim ne de sahada bir hareketlilik bulunmaktadır. 2007’de temeli atılan bu yatırımın on yedi yıldır bitirilememiş olması bölgenin ulaştırma politikasındaki en çarpıcı örneklerden biridir.”

Benzer bir durumun Fatsa Çevre Yolu için de geçerli olduğunu belirten Karal, “Seçim dönemlerinde büyük vaatlerle duyurulan, Sayın Cumhurbaşkanı tarafından onaylanan ve ‘Hemen başlıyoruz.’ denilen bu proje için 2023 yılı içinde ihale sözü verilmişti; bu da unutuldu.” sözleriyle tepki gösterdi.

Giresun Liman Mevkii dal-çık projesi: “Yirmi aydır tek metre ilerleme yok”

Karal, Karadeniz’in başka bir kenti olan Giresun’da Liman Mevkii dal-çık projesinin geldiği noktayı “dillere destan” ifadesiyle anlattı:
“Giresun’da dillere destan hâle gelen Liman Mevkii Dal-Çık Projesi üzerinden yirmi ay geçmesine rağmen tek bir metre ilerlememiştir. Temeli atılan, törenlerle duyurulan bu yatırımın sahada en ufak bir hareketlilik göstermemesi hemşehrilerimizin canını ziyadesiyle sıkmakta, büyük hayal kırıklığı yaratmaktadır.”

Trabzon Güney Çevre Yolu: “Birinci etap başladı, ikinci etap ortada yok”

Trabzon’da Güney Çevre Yolu Projesi’nin birinci etabının başlamasını memnuniyetle karşıladığını belirten Karal, “Geç de olsa başlamış olmasını takdirle karşılıyoruz.” dedi ancak proje takvimi ve devamı konusunda ciddi soru işaretleri bulunduğunu vurguladı:

“Projenin tahmini bitiş takvimi açıklanmamış, 2’nci etabı ise henüz ihale aşamasına bile getirilmemiştir. Bu belirsizlik, şehrin gelecekteki ulaşım yükü açısından ciddi bir sorun olarak karşımızda durmaktadır.”

Rize’de yarım kalan yatırımlar: “Çevre yolu mahalle yoluna dönüştürülüyor”

Hasan Karal, memleketi Rize’yle ilgili bölümde hem övgü hem uyarı içeren bir tablo çizdi. “2003–2018 arasında gerçekten büyük işlere imza atıldı.” derken, bu dönemde başlatılan projelerin önemli kısmının tamamlanamadığını vurguladı.

Karal, Rize Güney Çevre Yolu Projesi için “şehrin yukarıya taşınması ve merkezdeki sıkışıklığın giderilmesi açısından hayati” nitelendirmesi yaparak şunları söyledi:

“Güney Çevre Yolu Projesi hâlâ tamamlanamamıştır. Projenin son bölümündeki Değirmendere Mahallesi ile Liman Kavşağı arasında planlanan tünelin iptal edildiği yönündeki duyumlar, hem mühendislik hem şehir planlaması açısından kabul edilemez. Bu durum projeyi bir çevre yolu olmaktan çıkaracak, sahil yoluyla bağlantısı kesildiği için mahalle arası yola dönüştürecektir.”

Salarha Tüneli, Derepazarı-Kendirli ve Çayeli-Hemşin hatları

Karal, Salarha Tünelinin başlangıçta sahil yoluyla bağlantılı planlanmasına rağmen bugün bu bağın sağlanmamasını da eleştirdi:
“Salarha Tüneli’nin sahil yoluyla doğrudan bağlantılı hâle getirilmemiş olması kabul edilebilir bir durum değildir.”

Rize’de yıllardır konuşulan Derepazarı-Kendirli yolu için “efsane projeye” atıf yapan Karal, “2011 yılında ilk kazmasını bizzat bizim vurduğumuz Derepazarı-Kendirli yolunun ilk etabı tamamlanmış olsa da kalan bölümde ilerleme yok. Dönemin Ulaştırma Bakanları defalarca bölgeye gelip talimat verdi ama sahada birkaç günlük iş makinesi hareketliliği dışında somut bir çalışma yapılmadı; proje âdeta bir efsaneye dönüştü.” dedi.

Benzer şekilde Çayeli-Sefalı-Erenler-Hemşin yolunun sahil kesiminde yıllardır tek adım atılmadığını, Dosma–Dağbaşı–Salarha yolunda yalnızca bir uçta başlanıp bırakıldığını ifade etti.

Karal, başlanan veya projelendirilen Dörtyol–Muradiye, Kalkandere–OSB, Hemşin–Çamlıhemşin, Çayeli–Kaptanpaşa, Güneysu–Başköy, Rize–Ardeşen–Yusufeli yolları ile Ulaştırma Bakanının bizzat müjdesini verdiğini belirttiği Rize Merkez Dalçık Projesini de hatırlatarak, bu projelerde somut ilerleme olmamasına dikkat çekti.

İkizdere–Ovit hattı ve İyidere Lojistik Limanı: “Yarım kalmasın, tarih netleşsin”

Karal, İkizdere–Ovit hattında çalışmaların başlamasını olumlu karşıladığını belirterek “Bu kez yarım kalmamasını, diğer yatırımlarla aynı kaderi paylaşmamasını özellikle temenni ediyorum.” dedi.

Buna karşılık, İyidere Lojistik Limanı için bitiş tarihi konusundaki belirsizliği eleştirdi:
“Açılış tarihinin önce 2023, ardından 2025 olarak açıklanması ve bugün yeniden farklı tarihler telaffuz edilmesi kabul edilebilir değildir. Bölgenin ticareti, istihdamı ve lojistik kapasitesi bu limana bağlıyken ‘Ne zaman bitecek?’ sorusuna hâlâ net bir cevap verilememesi dikkat çekici bir eksikliktir.”

“AK Parti’nin kuruluş kodlarında söz verip yapmamak yoktu, bugün zihniyet erozyonu var”

Karal, geçmişle bugün arasında bir karşılaştırma yaparak iktidarın kuruluş dönemindeki yaklaşımına gönderme yaptı:
“Biz çok iyi biliyoruz ki AK PARTİ'nin kuruluş kodlarında ve genlerinde seçim vaadi vermek, şayet verilirse de söz verip yapmamak diye bir şey yoktu. Maalesef gelinen noktada bir mantalite ve zihniyet erozyonu yaşandığını açıkça görmekteyiz.”

“Arhavi–Hopa hattındaki çöp dağları Türkiye’nin vitrinine gölge düşürüyor”

Konuşmasının sonunda Karal, yalnızca yatırımların değil çevre ve görüntü kirliliğinin de bölgenin kaderini etkilediğini vurguladı. Arhavi–Hopa arasındaki uluslararası yol güzergâhında biriken çöplere ilişkin şu uyarıyı yaptı:

“Arhavi-Hopa arasındaki uluslararası transit yol güzergâhının kenarında âdeta yığılıp kalan çöp dağlarını da dikkatinize sunmak zorundayım. Burası Türkiye'nin dünyaya açılan kapısıdır. Bugün ortaya çıkan manzara, Karadeniz’in doğa güzelliğine de Türkiye'nin uluslararası prestijine de gölge düşüren utanç verici bir görüntüye dönüşmüştür.”

Karal, “Samsun’dan Sarp’a uzanan bu hattaki her yatırım, bölgenin kaderini doğrudan belirleyen kritik başlıktır. Bu aksaklıkların giderilmesini önemle rica ediyor, her birinin takipçisi olacağımızı özellikle ifade ediyorum.” diyerek konuşmasını tamamladı.
YENİ YOL, CHP ve İYİ Parti sıralarından alkışlarla karşılandı.

Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI