Dışişleri Bakanı Hakan Fidan: “Türkiye barışın, istikrarın ve haklı davaların öncü gücü; küresel krizlere rağmen çok boyutlu diplomasi kararlılıkla sürüyor”

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Türkiye Büyük Millet Meclisinin Üçüncü Oturumunda yürütme adına söz alarak 2026 yılı Dışişleri Bakanlığı bütçesini sundu. Konuşmasına küresel krizlerin, jeopolitik gerilimlerin ve yapay zekâ ile siber güvenlik gibi yeni rekabet alanlarının uluslararası sistemi dönüştürdüğü bir dönemde Türkiye’nin dış politika yaklaşımını özetleyerek başladı.

“Bu tablo arttıkça öngörülemezlik, stratejik riskleri derinleştiriyor. Böyle bir ortamda Türkiye çok boyutlu, ön alıcı ve gerçekçi bir diplomasi yürütüyor.” diyen Fidan, Cumhurbaşkanının liderliğinde hem ulusal çıkarların korunması hem de bölgesel barış için yoğun bir mesai yürütüldüğünü ifade etti.

Gazze için küresel diplomasi: “Tarihin doğru tarafında duruyoruz”

Gazze’de yaşanan yıkımın 2025 boyunca dış politikanın en öncelikli başlıklarından biri olduğunu söyleyen Fidan, İsrail saldırılarının Gazze’den Lübnan, Suriye, Yemen, İran ve Katar’a yayıldığını belirterek:

“Gazze’de işlenen soykırımda şehit edilen kardeşlerimizin sayısı 70 bini aşmıştır.”

Fidan, Türkiye’nin diplomatik alanda “ateşkes, insani yardım ve hukuki süreçlerin işletilmesi” için merkezî rol üstlendiğini belirtti.
11 ülkenin daha Filistin’i tanımasının “iki devletli çözüm iradesinin küresel mutabakata dönüştüğünün göstergesi” olduğunu kaydeden Bakan, BM Güvenlik Konseyinin 5 daimî üyesinden 4’ünün Filistin’i tanıdığı tarihî eşikte olunduğunu vurguladı.

Türkiye’nin girişimleriyle 10 Ekim mutabakatı ve Şarm El-Şeyh Zirvesi sürecinin ilerlediğini ifade eden Fidan, hedefi şöyle tanımladı:

“Nihai ve değişmez hedefimiz, 1967 sınırlarında başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız bir Filistin devletinin vücut bulmasıdır.”

Rusya–Ukrayna savaşı: “Sınırımıza yayılan risklere karşı Karadeniz’de hassas dengeyi koruyoruz”

Ukrayna savaşının dördüncü yılını doldurduğunu hatırlatan Fidan, İstanbul’da ev sahipliği yapılan üç tur doğrudan görüşmenin barış çabalarındaki önemini vurguladı. Karadeniz’de Türkiye’nin münhasır ekonomik bölgesinde yaşanan hadiselerin risk oluşturduğunu belirterek:

“Savaşın tüm Karadeniz sathına yayılmasını önlemek için tüm taraflarla temaslarımız sürüyor. Montrö Sözleşmesi’ni titizlikle uygulayacağız.”

Suriye’de “geri dönülemez yeni dönem”: “Farklı etnik ve dinî grupların huzur içinde yaşadığı bir Suriye istiyoruz”

Bakan Fidan, 8 Aralık itibarıyla Suriye’de başlayan yeni dönemi “tarihî bir fırsat penceresi” olarak nitelendirdi. Suriye’nin uluslararası topluma yeniden entegrasyon sürecinde Türkiye’nin kolaylaştırıcı rol üstlendiğini, ülkenin İslam İşbirliği Teşkilatı’na dönüşünün Türkiye’nin girişimiyle gerçekleştiğini hatırlattı.

“Arapların, Kürtlerin, Türkmenlerin; Sünni, Dürzi, Nusayri, Hristiyan ve Şii tüm kesimlerin eşit ve huzurlu yaşadığı bir Suriye’yi destekliyoruz.” diyen Fidan, SDG ile başlatılan 10 Mart mutabakat sürecinin uygulanmasının istikrara katkı sağlayacağını söyledi.

560 bin Suriyelinin gönüllü ve güvenli geri dönüş yaptığını, yeniden imar projelerine hız verildiğini de dile getirdi.

Irak’la güvenlik ve Kalkınma Yolu vizyonu

Irak’la ilişkilerde 2025’in “kurumsallaşma yılı” olduğunu belirten Fidan, 4’üncü Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey toplantısında imzalanan 38 anlaşmayla iş birliği zemininin güçlendiğini söyledi.

Su Çerçeve Anlaşması için gerekli finansman mekanizmasının kurulmasının önemli bir adım olduğunu belirten Fidan, Kalkınma Yolu Projesi’nin Türkiye için stratejik önem taşıdığını ifade etti.

“Irak makamlarının ‘Terörsüz Türkiye’ vizyonuna verdiği destekten memnunuz. Nihai hedefimiz, terörün Türkiye ve Irak gündeminden tamamen çıkarılmasıdır.”

Türkmenlerin haklarının takibi ve Erbil–Bağdat ilişkilerinin dengeli seyri konusunda Türkiye’nin aktif olduğunu belirtti.

Kıbrıs ve Doğu Akdeniz: “KKTC’nin hak ettiği yere ulaşması için mücadele sürecek”

Fidan, millî dava olarak nitelendirdiği Kıbrıs’ta KKTC’nin uluslararası alanda görünürlüğünün artırılmasının öncelik olduğunu belirtti.
Yunanistan’la olumlu gündemin korunması, Batı Trakya Türklerinin haklarının savunulması ve hakça paylaşım ilkesi temelinde Doğu Akdeniz’de adımların kararlılıkla sürdürüldüğünü ifade etti.

“Ege ve Doğu Akdeniz’i bir istikrar ve refah bölgesi yapmak istiyoruz.”

Libya, Mısır, İran ve bölgesel denge politikası

Libya’da “tek Libya” politikası doğrultusunda sükûnetin korunmasında Türkiye’nin oynadığı rolün takdir gördüğünü belirtti.
Mısır’la temasların 2026’da düzenlenecek Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi toplantısıyla daha da güçleneceğini söyledi.

İran’la ilişkilerde karşılıklı saygı ve istişarenin sürdüğünü belirten Fidan, Haziran ayında yaşanan İran–İsrail savaşında Türkiye’nin diplomatik çözüm arayışına öncülük ettiğini dile getirdi.

Balkanlar ve Güney Kafkasya: “Bölge istikrarının ana aktörüyüz”

Bosna Hersek’teki siyasi tıkanıklığın aşılması, Belgrad–Priştine diyaloğuna katkılar ve KFOR komutasının yeniden üstlenilmesiyle Türkiye’nin istikrar sağlayıcı rolünün pekiştiğini belirtti.

Azerbaycan’la ilişkilerin “istisnai seviye”de sürdüğünü vurgulayan Fidan, Ermenistan’la normalleşme sürecinin Bakü ile eş güdüm içinde ilerlediğini söyledi.

Türk Dünyası: 2026’da TDT Dönem Başkanlığı Türkiye’de

Orta Asya ülkeleriyle ticari ve siyasi ilişkilerin derinleştiğini vurgulayan Fidan, Türk Devletleri Teşkilatının Türk dünyasında bütünleşmenin en güçlü zemini hâline geldiğini belirtti.

2026’da Türkiye’nin TDT Dönem Başkanlığını devralacağını hatırlatarak, “Bu dönem, Türk dünyasının küresel rolünün pekiştiği bir atılım dönemi olacaktır.” dedi.

ABD, NATO ve Avrupa Birliği: “İttifak içinde güvenilir, kabiliyet sahibi bir ülkeyiz”

ABD ile ilişkilerde güvenlik, savunma ve bölgesel konuların kapsamlı şekilde ele alındığını, Washington’da yapılan liderler görüşmesinin önemli bir dönüm noktası olduğunu belirtti.

Fidan, NATO’da Türkiye’nin konumunun güçlendiğini, savunma sanayisi kısıtlamalarının kaldırılması yönündeki tutumun ittifak bildirilerine 2023, 2024 ve 2025 zirvelerinde kaydedildiğini söyledi.

2026’da Ankara’da yapılacak NATO Zirvesi’ne ev sahipliği için hazırlıkların sürdüğünü açıkladı.

AB ile ilişkilerde gümrük birliğinin güncellenmesi, vize serbestisi ve diyalog mekanizmalarının işler hâle getirilmesinin öncelik olduğunu söyledi.

Almanya, Hollanda, Birleşik Krallık, İtalya, Fransa ve İspanya gibi ülkelerle savunma, ekonomi ve teknoloji alanlarında somut iş birliği adımları atıldığını aktardı.

Afrika, Asya-Pasifik ve Latin Amerika’ya genişleyen diplomasi

Afrika Boynuzu’ndaki Somali–Etiyopya sürecinde Türkiye’nin kolaylaştırıcı rolü, Sudan’daki ateşkes arayışları ve insani krizlere destek faaliyetlerini aktaran Fidan, Türkiye’nin Afrika’da stratejik ortaklığını güçlendirme hedefini vurguladı.

Hindistan–Pakistan hattındaki krizler, Bangladeş’teki siyasi dönüşüm, Afganistan’daki süreç, Çin’le yürütülen diyalog, ASEAN ülkeleriyle ilişkiler ve Pasifik’te açılacak Papua Yeni Gine Büyükelçiliği gibi başlıklar da Bakan’ın gündeminde yer aldı.

2026 Dışişleri bütçesi 46,8 milyar TL

Konuşmasının sonunda bütçe detaylarını paylaşan Fidan:

• 2024 kesin hesabına göre 29,5 milyar TL ödenek tahsis edildiğini,

• Harcamanın 26,6 milyar TL olarak gerçekleştiğini,

• 2026 için 46,8 milyar TL ödenek öngörüldüğünü açıkladı.

Buna ek olarak:

• 9,3 milyar TL Ulusal Ajans ve AB programlarına katkı,

• AB Başkanlığı için 10,2 milyar TL,

• Türk Akreditasyon Kurumu için 478 milyon TL bütçe tekliflerinin bulunduğunu belirtti.

Fidan, Sayıştay raporlarında işaret edilen hususların dikkate alındığını, mali disiplin ve tasarruf tedbirleri çerçevesinde bütçenin etkili kullanılacağını söyledi.

Konuşmasının sonunda tüm milletvekillerini selamlayan Fidan’ın açıklamaları AK Parti ve MHP sıralarından alkışlarla karşılandı.

Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI