Et ve Süt Kurumu tartışması Meclis’i gerdi: “4 milyon kilo et, 1,7 milyar lira kâr” iddiasına karşı “algı operasyonu, kurumlarımızı yıpratmayın” polemiği
TBMM Genel Kurulunda Et ve Süt Kurumu Genel Müdürünün Macaristan’daki bir şirkete ortak olduğu ve bu şirket üzerinden kuruma 4 milyon kilo et ithal edilerek kilo başına 10 dolarlık kârla yaklaşık 1,7 milyar liranın özel kasaya aktarıldığı iddiaları sert tartışmalara yol açtı. CHP Burdur Milletvekili İzzet Akbulut, “Besicimiz yem ve saman parasıyla boğuşurken Et ve Süt Kurumunun derdi üreticiyi desteklemek değil, tıpkı kendi bakanlığına dezenfektan satan bakan örneğinde olduğu gibi kendi şirketine para aktarmakmış.” derken, AK Parti Burdur Milletvekili Adem Korkmaz, iddiaları “manipülatif ve algıya dayalı” sözleriyle reddetti, kurumun alımlarının Kamu İhale Kanunu çerçevesinde şeffaf yürütüldüğünü savundu. CHP Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır kıyma fiyatları üzerinden iktidara yüklenirken, Yeni Yol Partisi Grup Başkanvekili Selçuk Özdağ ise “Etik açıdan şaibenin temizlenmesi için araştırma komisyonuna ‘evet’ deyin, doğruysa gereği yapılsın, yanlışsa siz de aklanın.” çağrısında bulundu.
TBMM Genel Kurulunda Et ve Süt Kurumu merkezli etik ve ithalat tartışması, muhalefet ve iktidar arasında sert polemiklere neden oldu. Görüşmeler, Et ve Süt Kurumu Genel Müdürünün Macaristan’da ortağı olduğu bir şirket üzerinden kuruma et sattığı iddiaları etrafında şekillendi.
“Besici yemle boğuşurken 4 milyon kilo etten 1,7 milyar lira kâr” iddiası
CHP Burdur Milletvekili İzzet Akbulut, besicilerin uzun süredir yem, saman, kepek, veteriner ve ilaç maliyetleriyle ayakta kalmaya çalıştığını hatırlatarak, Et ve Süt Kurumunun bu süreçte ithalat politikasıyla öne çıktığını söyledi. Akbulut, “11 milyar dolarlık et ithal ettiler bu süreçte. Dünyada 1 kilo dana kıyma ortalama 7 dolar iken Türkiye’de 21 dolar.” sözleriyle üretim maliyetleri yerine ithalata odaklanan anlayışı eleştirdi.
Şap hastalığı nedeniyle nisan ayından beri 40’ı aşkın ilde canlı hayvan pazarlarının kapalı olduğuna dikkat çeken Akbulut, Et ve Süt Kurumunun bu dönemde üreticinin yanında durması gerektiğini vurguladı. Gündemdeki iddialara atıf yaparak şunları söyledi:
“4 milyon kilo et ithal etmiş; 7 dolara aldığı eti 17 dolara satmış. Eğer doğruysa 40 milyon dolar, yani 1,7 milyar lirayı Et ve Süt Kurumu Genel Müdürünün sahibi olduğu firma cebine indirmiş.”
Akbulut, Et ve Süt Kurumunun 2026 yılı için 650 milyon lira bütçe planlandığını hatırlatarak “Bu kadar şaibe altında kalmış bir kurumun başındaki ismin, iddialar doğruysa derhâl görevden alınması gerekir.” dedi.
“Kendi bakanlığına dezenfektan satan bakandan sonra aynı pratik”
CHP’li Akbulut, pandemi döneminde Ticaret Bakanı iken kendi şirketinden dezenfektan alımı yapılan Ruhsar Pekcan olayını hatırlatarak, “Meğer Et ve Süt Kurumunun derdi de tıpkı kendi bakanlığına dezenfektan satan bakan gibi, kendi şirketine para aktarmakmış.” ifadelerini kullandı. CHP sıralarından “Haram zıkkım olsun” tepkileri yükseldi.
Akbulut, Meclise seslenerek “Biz bunun ne zaman olduğuyla değil, doğru olup olmadığıyla ilgileniyoruz. Bu iddialar doğru mu, yanlış mı, bunu araştıralım.” çağrısında bulundu.
AK Parti’den savunma: “İddialar manipülatif, alımlar şeffaf”
AK Parti Grubu adına söz alan AK Parti Burdur Milletvekili Adem Korkmaz, gündemin “manipülatif ve algı odaklı” kurgulandığını savundu. Korkmaz, Et ve Süt Kurumunun piyasayı regüle eden rolüne vurgu yaparak, “Et ve Süt Kurumu, kırmızı et piyasasına zamanında müdahaleleriyle hem üreticiyi bitirmeden hem tüketiciyi koruyarak arz-talep dengesini sağlıyor.” dedi.
Korkmaz, iddia edilen fiyatlara karşın kurumun satış rakamlarını örnek gösterdi:
“Et Süt Kurumunun kendi marketlerinde kıyma 400 lira, kuşbaşı 440 lira. Ankara ve İstanbul’daki PERDER marketlerinde kıyma 485, kuşbaşı 510 lira. Son iki-üç yıldır et fiyatlarının manipülasyonuna dönük bir tablo söz konusu değil.”
İddia edilen şirket ilişkisini de reddeden Korkmaz, “İlgili şirketin son üç-dört yıldır Avrupa Birliğine ya da Türkiye’ye herhangi bir ticareti yok; Genel Müdürümüz de kamuoyuna açık ve şeffaf açıklama yaptı.” diyerek Et ve Süt Kurumunun alımlarını Kamu İhale Kanunu çerçevesinde, şeffaf ve denetlenebilir şekilde gerçekleştirdiğini savundu. Muhalefetin, “Et ve Süt Kurumu ve Toprak Mahsulleri Ofisi gibi kurumları yıpratmaya kimsenin hakkı yok.” sözleriyle eleştirilerini reddetti.
Ali Mahir Başarır’dan fiyat ve etik çıkışı: “400 liraya kıyma yok, bu bir rezalettir”
Sataşma gerekçesiyle söz alan CHP Grup Başkanvekili, Mersin Milletvekili Av. Ali Mahir Başarır, et fiyatları üzerinden iktidara yüklendi. Başarır, “Milyonlarca insan et alamıyor, alanlar 100 gram alıyor. 400 liraya nerede kıyma varmış? Adresini versin, emekliler gitsin alsın. Yok böyle bir fiyat.” diyerek sahadaki tabloyu anlattı.
Türkiye’nin gıda enflasyonunda dünya birincisi olduğunu vurgulayan Başarır, iddialara ilişkin şu ifadeleri kullandı:
“Et ve Süt Kurumunun başındaki adam Macaristan’da şirket kurmuş, sığır, koyun, et ithal ediyor, kilo başına 10 dolar kazanıyor. Bu araştırılmayacak mı? Bu bir rezalettir. Demokratik bir ülkede bu araştırılır.”
CHP’li Başarır, vatandaşların kasapta 100 gram kıyma alırken yaşadığı utancı anlatarak “700–800 liradan aşağı kıyma yok. Toplumun gerçekleriyle yüzleşin. Bu konu araştırılmaya muhtaçtır, bu utanç verici bir durumdur.” dedi.
Selçuk Özdağ: “Şaibeyi temizlemek için araştırmaya ‘evet’ deyin”
YENİ YOL Partisi Grup Başkanvekili ve Muğla Milletvekili Doç.Dr. Selçuk Özdağ, tartışmanın özünde Et ve Süt Kurumu ve nüfuz ticareti iddialarının bulunduğunu belirterek, “Bu şahıs ya istifa etmeli ya da ciddi bir teftiş yürütülmelidir.” dedi.
Özdağ, Türkiye’de yargının korkutulduğunu, Sayıştay ve teftiş kurullarının tam kapasiteyle çalışamadığını savunarak, Meclisin devreye girmesi gerektiğini vurguladı:
“Eğer bu Genel Müdürü gerçekten seviyorsanız ve bu iddiaların haksız olduğunu düşünüyorsanız, en doğru yol bu araştırma önergesine ‘evet’ demektir. Araştıralım; temize çıkarsa hepimiz özür dileyelim, görevine devam etsin. Aksi hâlde, yanlış olan bir pratiğe ‘dur’ demek zorundayız.”
Özdağ, üniversitelerdeki adrese teslim kadro ilanları ve nüfuz ticareti örneklerini de hatırlatarak, “Bu sadece Et ve Süt Kurumuyla sınırlı değil; rektörlerin birinci derece akrabalarının üniversitelerde istihdamı dâhil, geniş bir etik sorunlar zincirinden söz ediyoruz.” değerlendirmesini yaptı.
“Şirket ortağı olmak etik midir?” sorusu salonda yankılandı
Tartışmalar sırasında CHP Şanlıurfa Milletvekili Mahmut Tanal ve CHP Çanakkale Milletvekili İsmet Güneşhan, AK Parti sıralarına dönerek sık sık “Şirket ortağı değil mi? Bu nasıl etik?” diye sordu. Et ve Süt Kurumu Genel Müdürünün Macaristan’daki firmaya ortaklığı üzerinden etik tartışma büyüdü.
CHP Çorum Milletvekili Mehmet Tahtasız da araya girerek Atatürk Orman Çiftliği arazisinin eski Sağlık Bakanına tahsisini hatırlatıp “Bu da etik mi?” sorusunu yöneltti.
Genel tablo: Etik, fiyat ve denetim ekseni çatıştı
Genel Kurulda yaşanan tartışma, üç temel eksende yoğunlaştı:
-
Muhalefet: Et ve Süt Kurumu Genel Müdürünün Macaristan’daki şirketle ilişkisi, ithalat üzerinden elde edildiği iddia edilen yüksek kâr, şap nedeniyle kapalı pazarlarda sıkışan besiciler, yüksek et fiyatları ve kamu etik kültürü üzerinden sert eleştiriler yöneltti; araştırma önergesine destek istedi.
-
İktidar: İddiaları “algı ve manipülasyon” olarak nitelendirdi, Et ve Süt Kurumunun şeffaf ve denetlenebilir alım süreçleri yürüttüğünü savundu, kurumları yıpratma girişimlerine karşı çıktı.
-
Yeni Yol ve İYİ Parti: Etik şüphenin dahi Meclis açısından araştırma zorunluluğu doğurduğunu belirterek, hem yargı hem Sayıştay hem de denetim mekanizmalarındaki tıkanmaya dikkat çekti; Meclisin “temizleme ve aydınlatma” görevinin altını çizdi.
Görüşmelerin ardından Genel Kurul, grup önerisi hakkında oylama sürecine geçti.
Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI