İYİ PARTİ’Lİ SELCAN TAŞCI: “FENER RUM PATRİKHANESİ’NİN ‘EKÜMENİK’ İDDİASI LOZAN’A, ANAYASA’YA VE MÜTEKABİLİYETE AYKIRIDIR—DEVLET NEDEN SESSİZ?”

Dışişleri Bakanlığının 2026 yılı bütçesi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşülürken İYİ Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Tekirdağ Milletvekili Selcan Taşcı, Fener Rum Patrikhanesi’nin artan uluslararası faaliyetleri ve “ekümenik” sıfatı üzerinden hükümete kapsamlı sorular yöneltti.

Taşcı, 14 Mayıs 2025 tarihli Komisyonda Bakan Hakan Fidan’a yönelttiği soruyu hatırlatarak konuşmasına başladı:
“Patrikhane Papa’yı İznik’te ‘ekümenik’ sıfatıyla ağırlayacağını duyurdu. Lozan’dan bugüne patrikhane politikamız değişti mi?”

Bakanlığın önceki yanıtında “Lozan’da patrikhane statüsüne dair hüküm yoktur” denilmesini eksik bir izahat olarak değerlendiren Taşcı, tarihsel kayıtları hatırlattı:
“10 Ocak 1923’te patrikhanenin siyasi işle uğraşmayacağı, sadece İstanbul–Gökçeada–Bozcaada Rum cemaatinin dinî ihtiyaçlarıyla sınırlı olacağı kayda geçti. Bu sınırlar hem Lozan’ın ruhudur hem de Türkiye Cumhuriyeti’nin kırmızı çizgisidir.”

“Ekümeniklik Anayasa’ya da aykırıdır”
Taşcı, Fatih Kaymakamlığının yakın dönemde yaptığı açıklamayı hatırlatarak Yargıtay içtihatlarına dikkat çekti:
“Patrikhane’ye ekümenik statü tanımak Anayasa’nın 10’uncu maddesine aykırıdır. Devlet içinde devlete ayrıcalık tanınamaz.”

“Bir müftü kendini ‘halife’ ilan edebilir mi? Patrik neden edebiliyor?”
Mütekabiliyet ilkesini hatırlatan Taşcı, Batı Trakya’daki Türk azınlığın kendi müftüsünü seçmesine bile izin verilmediğini vurguladı:
“Batı Trakya Müftüsü bırakın dünyayı dolaşıp devlet başkanlarıyla görüşmeyi, ‘İskeçe Müftüsü’ ifadesi bir broşürde geçince kıyamet kopuyor. Peki Fener Rum Patriği, İstanbul’a ‘Konstantinopolis’ diyerek hangi ilahiyat çalışmasına katkı sunuyor?”

“Sömbeki’ye piskopos ataması Paris Antlaşması’nın açık ihlalidir”
Patrik Bartholomeos’un Yunanistan’ın silahlandırdığı Sömbeki Adası’na yardımcı piskopos atamasını örnek veren Taşcı, bu adımın hem uluslararası hukuka hem Türkiye’nin egemenlik hassasiyetlerine aykırı olduğunu ifade etti:
“Gökçeada–Bozcaada yetki alanı dışında, Sömbeki’de nasıl dinî atama yapıyor? Bu hangi ilahiyat çalışmasıdır?”

“Patrikhanenin uluslararası platformlarda devlet gibi görünmesine neden izin veriliyor?”
Taşcı, Patrikhane’nin Ukrayna Barış Konferansı’nda “ekümenik patrik” sıfatıyla yer almasını ve devlet başkanlarıyla yaptığı görüşmelerin resmî kayıtlara geçmesini şöyle eleştirdi:
“Patrik, Avrupa Konseyi listelerinde devletler arasında yer alıyorsa, bu devlet içi yazışmada Rumca mektup yazıyorsa, Papa’yı ‘ekümenik’ bir törenle ağırlıyorsa burada sadece ilahiyat yoktur. Siyaset vardır, jeopolitik vardır.”

“Patrikhane ABD’nin koçbaşı rolüne soyununca kriz yaşanmadı mı?”
Patrik Bartholomeos’un ABD’nin küresel stratejileriyle örtüşen açıklamalar yaptığını, Ukrayna Ortodoks Kilisesi meselesinde Türkiye’nin Rusya ile kriz eşiğine geldiğini hatırlatan Taşcı, şunları söyledi:
“Patrik ABD’nin koç başlığına soyununca Rusya’yla kriz yaşamadık mı? Ruhban Okulu için Trump ve Tom Barrack’la görüşüp Türkiye’ye dış müdahale talep etmesi hangi devlet anlayışına uygundur?”

“Biz müstemleke miyiz Sayın Bakan?”
Taşcı, Fener Rum Patriği’nin tarihsel olarak Yunanistan’ın İstanbul’a yönelik iddialarını besleyen 1920 Genelgesi ve 1919 mektuplarına yaptığı atıflara dikkat çekerek hükümetin sessizliğini eleştirdi:
“Patrikhanenin 1918–1921 misyonu İstanbul’un Yunanistan’a bırakılmasıydı. Şimdi bu metinlere atıf yapılmasına neden itiraz etmiyoruz? Biz müstemleke miyiz Sayın Bakan?”

Konuşmasının sonunda, hükümetten açık bir tavır beklediklerini belirten Taşcı, patrikhanenin uluslararası statü iddialarına karşı net ve mütekabiliyete dayalı bir devlet politikası uygulanması gerektiğini vurguladı.

Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI