İYİ Parti’li Turhan Çömez: “Takdim ettiğiniz mucize rakamlar gerçekleri gizleyemez; Çin’le 42 milyar dolar açık verirken yerli uçak nerede, 300 uçağı niye ABD’den alıyorsunuz”

İYİ Parti Grup Başkanvekili ve Balıkesir Milletvekili Op. Dr. Turhan Çömez, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda 2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi’nin ikinci turunda Ticaret ve Ulaştırma başlıkları üzerine söz alarak hükümetin ekonomik ve ulaştırma politikalarını rakamlarla eleştirdi.

Konuşmasına, bütçe görüşmelerinde sunulan resmi rakamlarla sahadaki gerçekler arasındaki farkı vurgulayarak başlayan Çömez, “Birkaç gündür pırıltılı rakamlarla muhteşem manzaralar takdim ediliyor. Herhâlde saraydan bakınca tablo öyle görünüyor ama dünyanın başka noktalarından bakınca rakamlar bambaşka şeyler söylüyor.” dedi.

“Çin’le 42 milyar dolarlık açık, dış ticaret açığımızın yarısı; BYD’den teknoloji yok, ticaret yükü var”

Türkiye’nin en büyük dış ticaret açığını verdiği ülke olan Çin’e özel bir bölüm ayıran Çömez:

“Çin gibi bir dünya devi var karşımızda. Çin’in bu yılki dış ticaret açığı 1,1 trilyon dolar. Bizimle ticaretinde ise Türkiye’nin aleyhine yaklaşık 42 milyar dolarlık açık var; yani dış ticaret açığımızın yarısı Çin’e karşı. ‘Çin ucuz işçilik, insan hakları yok’ diyebilirsiniz ama buna karşı ne yapıyorsunuz?”

diyerek hükümetin herhangi bir stratejik cevabı olmadığını savundu.

Geçtiğimiz yıl Meclisten geçen BYD düzenlemesine atıf yapan Çömez, iktidarın kamuoyuna verdiği sözü şöyle hatırlattı:

“Geçen yıl BYD’yle ilgili yasa geçtiğinde ‘Türkiye’ye teknoloji transferi olacak’ dediniz. O günden bu yana Manisa’da BYD için tek bir çivi çakılmadı. Şu an resimde sadece bizim aleyhimize işleyen bir ticaret hacmi var.”

Kore örneği: “Altay tankının motoruyla birlikte yeşil mercimeği de gümrüksüz alıyoruz, aradaki fark 9 milyar dolar”

Çömez, geçtiğimiz hafta NATO toplantısı nedeniyle ziyarette bulunduğu Güney Kore ile Türkiye arasındaki dış ticareti de masaya yatırdı:

“Kore’nin bizimle ticaret hacmi 10 milyar dolar. 9 milyar dolarını ithal ediyoruz, 1 milyar doların altında ihracat yapıyoruz. Televizyon, telefon, otomobil, elektronik cihazlar… ALTAY tankının motorunu da Kore’den alıyoruz; anladık. Peki, Allah aşkına, Kore’den yeşil mercimeği gümrüksüz ithal etmenin ne anlamı var?”

Kore’nin, 1950’lerde Türk askerinin kanıyla savunulmuş bir ülke olduğunu hatırlatan Çömez, “Yetmiş beş yılda buraya geldiler, aramızda bizim aleyhimize 9 milyar dolarlık fark var. Siz hâlâ mucize rakamlar anlatıyorsunuz.” diyerek Ticaret Bakanına yüklendi.

“500 milyar dolar hedefi ortada yok; Polonya 40 milyardan 400 milyara çıktı, biz yerimizde saydık”

2011 yılında ilan edilen 2023’te 500 milyar dolar ihracat hedefini yeniden gündeme getiren Turhan Çömez, şunları söyledi:

“2011’de ‘2023’te 500 milyar dolar ihracat yapacağız’ dediniz. Aradan bunca yıl geçti, o hedefin yanına bile yaklaşılamadı. ‘40 milyar dolardan 280–290 milyara çıktık’ diyorsunuz; gelin aynı yılın Polonya’sıyla kıyaslayalım. AK Parti iktidara geldiğinde Polonya’nın ihracatı da 40 milyar dolardı, bugün 400 milyar dolar. Türkiye Polonya’nın çok gerisinde kaldı.”

Bu sözlerle hükümetin “başarı hikâyesi” anlatımını sorgulayan Çömez, hedef–gerçeklik makasının açıldığını ifade etti.

“Türkiye’nin teknoloji ihracatı Tayvan’daki tek bir fabrikanın gölgesinde”

Türkiye’nin yüksek teknoloji ihracatına ilişkin resmi sunumların da gerçeği olduğundan büyük gösterdiğini savunan Çömez:

“Türkiye’nin yüksek teknoloji ihracatı 10 milyar dolar civarında; bunun 7 milyar doları İHA ve SİHA’lar. Neredeyse ‘teknoloji ihracatımız yok’ mesabesinde. Türkiye’nin büyüklüğüne bu rakam yakışmıyor.”

Örnek olarak son ziyaret ettiği Tayvan yarı iletken üreticisi TSMC’yi gösteren Çömez, şu çarpıcı kıyaslamayı yaptı:

“TSMC’nin sadece bir fabrikası var; daha kurulalı çeyrek asır bile olmadı. Yıllık ihracatı 150 milyar dolar. Evet, 150 milyar dolar. Bizim 2–3 milyar dolarlık teknoloji ihracatını lütfen gözümüzde büyütüp mucize diye pazarlamayın.”

“4,5 milyon ton mısır, 1 milyon ton ayçiçeği ve 1 milyon ton arpa ithal ettik; tarım ülkesi Türkiye’ye yakışıyor mu?”

Çömez, Türkiye’nin tarımsal ithalat verilerine dikkat çekerek “tarım ülkesi” söylemi ile ithalat rakamları arasındaki çelişkiye işaret etti:

“Son bir yılda 4,5 milyon ton mısır, 1 milyon ton ayçiçeği, 1 milyon ton arpa ithal ettik; Resmî Gazete’deki Cumhurbaşkanı kararlarına bakarak söylüyorum. Türkiye gibi bir tarım ülkesine bu tablo yakışıyor mu? Teknolojide geri kalmışlığı bir yere kadar anlayalım ama mısırı, arpayı, ayçiçeğini, hayvanı ithal etmek bu ülkenin kaderi olmamalı.”

Gıda güvenliği ve RASFF uyarıları: “500’den fazla ürün geri döndü, kalıntılar niye Avrupa’da tespit ediliyor da sınırımızda edilmiyor?”

Ticaret ve Tarım Bakanlıklarının gıda güvenliği denetimlerini de eleştiren Çömez, Avrupa Birliği’nin hızlı uyarı sistemi RASFF verilerini hatırlattı:

“Geçen yıl Avrupa’ya ihraç ettiğimiz 500’ün üzerinde üründe pestisit kalıntısı tespit edildi ve önemli kısmı geri döndü. Madem sınırlarımızda bu kadar sıkı kontrol var, bu kalıntılar niye bizim gümrüklerimizde değil de RASFF üzerinden Avrupa sınırlarında tespit ediliyor?”

Türkiye’de kullanılan pestisitlerin önemli kısmının Çin, İran, Irak menşeli, çoğu kaçak olduğuna işaret eden Çömez, hem iç tüketim hem ihracat açısından ciddi bir risk olduğunun altını çizdi.

Uyuşturucu ve sınır güvenliği: “Metamfetamin sıvılaştırılarak giriyor, GPS’li paketler denizden atılıyor; daha sert mücadele şart”

Bakanın uyuşturucuyla mücadele vurgusuna teşekkür eden Çömez, bunun “yeterli olmadığını” savundu:

“Bugün Türkiye ciddi bir uyuşturucu çaresizliği içinde. Küçücük çocuklarımız, gençlerimiz uyuşturucunun pençesinde. Metamfetaminin sıvılaştırılıp ülkeye sokulduğu vakalar var; birini yakaladık, başkaları da olabilir. Gemilerle gelen, GPS’le işaretlenmiş, denize atılıp kıyıda toplanan uyuşturucular var. Bunlarla çok daha kararlı mücadele edilmesi gerekiyor.”

Bandırma Limanı ve hayvan ithalatı: “400’den fazla hayvan gümrükten kaçak bindirilmiş; diğer limanlara da bakın”

İhbar üzerine takip ettiği Bandırma Limanı’ndaki bir hayvan sevkiyatı sürecini de anlatan Turhan Çömez:

“Bandırma Gümrüğü’nde Uruguay’dan gelen bir gemide 400’ün üzerinde hayvanın kaçak bindirildiğini tespit ettik. Mücadele ettik, yakalandı ve geri gönderildi. Bandırma’da bu ortaya çıktı, diğer limanlarda benzer durumlar olmaması için lütfen hayvan ithalatında daha sıkı denetim yapın.”

diyerek hem gıda güvenliği hem de kamu zararı riskine dikkat çekti.

KÖİ modeline Londra tahkimi eleştirisi: “Bedelin 5–10 katına birilerini zengin ediyorsunuz”

Ulaştırma ve Altyapı Bakanının köprü ve otoyol projelerini anlatırken KÖİ modelini övmesine atıf yapan Çömez, modeli “vatandaşın sırtına yüklenen rant düzeni” olarak tarif etti:

“Köprülere, otoyollara itirazımız yok; yapılan eserlere teşekkür ederiz. Bizim itirazımız yapım modeline. Müteahhidi çağırıyorsunuz, ‘Gel sana şu otoyolu vereceğim.’ diyorsunuz. Müteahhit Londra’daki tefeciden kredi buluyor, ‘Ben cebimden tek kuruş koymam.’ diyor. Devletten gelir garantisi istiyor, onu veriyorsunuz. Yetmiyor, ‘Tahkim mahkemesi Londra olsun.’ diyor, ona da evet diyorsunuz.”

Bu sözleşmelerle, vatandaşın geçiş ve yolcu garantileri üzerinden yıllarca ödeme yaptığını, bedelin “5 katı, 10 katı, daha fazlasını” şirketlere kazandırdığını söyleyen Çömez:

“Sözleşme bitince süre uzatıyorsunuz, garanti araç sayısını artırıyorsunuz. Bu, rant üzerine rant demek. Bizim itirazımız tam olarak budur.”

dedi.

Sivas Yüksek Hızlı Tren hattı: “2 saat diye tanıttınız, 3,5 saate çıktı; ihale maliyetleri 7 kat arttı”

Çömez, Sivas–Ankara YHT hattına da ayrı bir başlık açtı. Seçim öncesi bu hattın “2 saatte Sivas–Ankara” şeklinde propaganda edildiğini hatırlattı:

“Sivas demir yolunu seçim öncesi büyük reklamlarla tanıttınız, ‘İki saatlik Sivas–Ankara’ dediniz. Evet, hat açıldı ama bugün baktığımızda Ankara–Sivas arası 3,5 saat. Proje esnasında hatalı uygulamalar nedeniyle traversler ve diğer unsurlar 7 katına varan fiyatlarla yeniden ihale edildi.”

Konuşmasını bu başlıkla ilgili çağrıyla sürdürdü:

“Lütfen söylediğinizin arkasında durun; hata varsa kabul edin ve bu milletten özür dileyin.”

ABD’den 250–300 uçak: “2023’te yerli uçak göklerde dediniz; şimdi gidip 50–80 milyar dolarlık uçak alıyorsunuz, yerli uçak nerede?”

Konuşmasının sonunda Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ABD eski Başkanı Donald Trump’la yaptığı uçak anlaşması iddialarına değinen Çömez:

“Geçtiğimiz günlerde Sayın Erdoğan, Amerika’da Trump’la bir araya geldi. ‘Sizden 250–300 uçak alacağız.’ denildi. Rakam 50 milyar mı, 80 milyar mı, henüz bilmiyoruz. Bu alım Ticaret Bakanının işini zorlaştıracak çünkü dış ticaret açığını büyütecek.”

diyerek finansman boyutuna işaret etti.

Bunun yanında, seçim döneminde verilen “2023’te yerli uçağımız göklerde olacak” vaadini hatırlatan Çömez, Ticaret Bakanına şu soruyu yöneltti:

“Bu sizin seçim propagandanızda yazıyordu: ‘2023’te yerli uçağımız göklerde.’ Madem böyle bir söz vererek milletten oy istediniz, bu uçak nerede? Niye gidip Amerikalardan uçak alıyorsunuz? Zaten dış ticaret açığımız almış başını gitmiş, bir de üstüne bunu bindiriyorsunuz.”

Turhan Çömez, konuşmasını hükümete yönelik şu sert uyarıyla tamamladı:

“Türkiye’nin ihracat ve ithalat politikasını, savunma ve ulaştırma yatırımlarını yeniden ve cesurca gözden geçirmek zorundasınız.”

Sözleri İYİ Parti ve muhalefet sıralarından alkışlarla karşılandı.

Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI