MHP Antalya Milletvekili Hilmi Durgun: “Domates maliyetin altında satılıyor üretici vadeli tahsilatla boğuluyor”

Türkiye Büyük Millet Meclisinin 34’üncü Birleşiminde söz alan MHP Antalya Milletvekili Hilmi Durgun, Tarım ve Orman Bakanlığı ile bağlı kuruluşların 2026 yılı bütçesi üzerine konuştu. Durgun, tarımın Türkiye’nin “stratejik ve mukayeseli üstünlüğü” olduğunu belirterek, “Bugün burada yalnız bütçeyi değil, milletin alın terini ve vatan toprağının geleceğini konuşuyoruz.” dedi.

Örtü altı üretimde Antalya vurgusu
Örtü altı yetiştiriciliğinin gıda arzı açısından stratejik önem taşıdığını söyleyen Durgun, “Türkiye’de turfandacılığın yüzde 50’si Antalya’da yapılmaktadır.” ifadelerini kullandı. Antalya’da üretimde domatesin başı çektiğini belirten Durgun, “1 kilogram domatesin hal alım fiyatı, güncel üretim maliyetinin altındadır.” dedi. Tohum, fide, ilaç, gübre, işçilik ve mazot gibi girdilerin bir yılda ortalama yüzde 50 arttığını kaydeden Durgun, buna karşın üreticinin satış fiyatının “neredeyse yarıya düştüğünü” söyledi.

İhracat düşüşü ve yeni pazar çağrısı
Yaş sebze meyve ihracatındaki düşüşün tarım paydaşlarını olumsuz etkilediğini belirten Durgun, Türkiye’nin “hiçbir dış pazara bağımlı olmadan” yeni ihracat kapıları açması gerektiğini vurguladı. “Dost ve müttefik ülkelerle ticaret hacmi artırılmalı.” diyen Durgun, ihracat destek mekanizmalarının güçlendirilmesi çağrısı yaptı.

Pestisit tartışmalarına rakamlarla yanıt
Sınır kapılarında pestisit kalıntısı gerekçesiyle dönen ürünlerin kamuoyunda büyütüldüğünü savunan Durgun, “2024’te 4,6 milyon ton yaş sebze meyve ihracatı yapıldı, geri dönen miktar 4,8 bin ton; yani binde 1.” dedi. Durgun, “Bin tırdan sadece 1 tır geri dönmüştür.” ifadesini kullandı.
MRL değerlerinin ülkeden ülkeye değişebildiğini belirten Durgun, “Avrupa Birliği MRL değerlerini zaman zaman düşürüp sonra artırabiliyor.” dedi. “EFSA’nın Türkiye’yle ilgili ciddi bir tehdit olmadığını açıkça ifade ettiğini” söyleyen Durgun, iç piyasada da denetimlerin sıkı yürütüldüğünü kaydetti.

Vadeli tahsilat ve karşılıksız çek uyarısı
Tarımda tedarik zincirindeki tahsilat süresinin “bir yılı bulduğunu” belirten Durgun, vadeli sistemin hem üreticinin hem de girdi sağlayan firmaların nakit akışını bozduğunu söyledi. “Karşılıksız çek ve ödenmeyen senetler zincirleme ekonomik sıkıntıya yol açıyor.” diyen Durgun, “Kredi ekip borç biçmek geride kalmalıdır.” sözleriyle uyarıda bulundu.

Sulama yatırımları ve kayıt dışı sondajlar
Türkiye’de suyun yüzde 70’inden fazlasının tarımda kullanıldığını hatırlatan Durgun, açık kanallarda taşınma sırasında buharlaşma nedeniyle suyun yüzde 30’unun kaybedildiğini belirtti. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın bütçe sunuşuna atıf yapan Durgun, “190 milyar liralık tarım sektörü yatırım ödeneğinin 122 milyar lirası sulama yatırımlarıdır.” bilgisini paylaştı.
“2026 yatırımlarıyla 64 bin hektar alanın ilk kez suya kavuşacağı, 14 bin hektarın açık kanaldan kapalı borulu sisteme geçeceği” bilgisini aktaran Durgun, buna rağmen tüm açık kanalların hızla modern kapalı sisteme dönüştürülmesi gerektiğini söyledi. Yer altı sularında kayıt dışı sondajların arttığını belirten Durgun, “Kayıt dışı kuyular sayaçlandırılmalı, Yeraltı Suları Kanunu etkin uygulanmalıdır.” dedi.

2/B ve mülkiyet sorunları
6831 sayılı Orman Kanunu kapsamındaki 2/B uygulamalarına değinen Durgun, “Yaklaşık 650 bin hektar alan orman sınırları dışına çıkarılmıştır.” dedi. Antalya başta olmak üzere bazı illerde kullanım kadastrosu sorunları yaşandığını belirten Durgun, “2026 sonuna kadar 2/B çalışmalarının tamamlanması” çağrısı yaptı.

AVBİS eleştirisi ve atama çağrısı
Av Yönetim Bilgi Sistemi (AVBİS) altyapısının yetersiz kaldığını savunan Durgun, sistemin güncellenmesi için bütçe ve personel desteği istedi. Konuşmasının sonunda atanamayan ziraat ve gıda mühendislerinin kademeli atama beklentisini dile getiren Durgun, SGK prim gün sayısının 9000’den 7200’e düşürülmesi çağrısında bulundu.

Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI