Şabat günü Yahudiler neden elektronik cihaz kullanmıyor: Dinlenme kuralı teknolojiyi de kapsıyor
Yahudiliğin kutsal günlerinden biri olan Şabat, cuma gününün batımıyla başlayıp cumartesi günü güneş batana kadar sürüyor. Bu sürede çalışmak, seyahat etmek ve elektronik cihaz kullanmak gibi pek çok günlük faaliyet ciddi kısıtlamalara tabi tutuluyor.
Şabat nedir ve ne zaman başlar?
Yahudi inancına göre haftalık kutsal gün olan Şabat, cuma günü gün batımıyla başlar ve cumartesi akşamı yine gün batımıyla sona erer. Tevrat’a göre Tanrı, evreni altı günde yarattıktan sonra yedinci gün dinlenmiş ve bu günü kutsal kılmıştır. Bu nedenle Şabat günü, Yahudiler için bir ibadet ve dinlenme günüdür.
Elektronik cihazlar neden kullanılmaz?
Şabat günü boyunca çalışmak yasaktır. Ancak bu yasak sadece fiziksel emekle sınırlı değildir; elektrik kullanımı da "iş" sayılır. Elektronik cihazların kullanımı, ateş yakmakla eşdeğer kabul edilir. Bu nedenle televizyon, telefon, bilgisayar, elektrikli ocak gibi cihazlar Şabat süresince devre dışı bırakılır. Otomatik zamanlayıcılar ve önceden ayarlanmış sistemler ise istisnai olarak kullanılabilir.
Hangi kurallar geçerlidir?
Şabat günü Yahudi inancına göre 39 ana iş türü yasaktır. Bunlar arasında yazı yazmak, silmek, dikmek, inşa etmek, pişirmek, taşımak, yakmak ve söndürmek gibi günlük hayatla ilgili pek çok faaliyet bulunur. Modern Yahudiler bu kuralları farklı düzeylerde uygular. Ortodoks Yahudiler kurallara sıkı biçimde uyarken, Reformist ya da seküler Yahudiler daha esnek davranabilir.
Toplumsal yaşam nasıl etkileniyor?
Şabat uygulamaları, özellikle yoğun Yahudi nüfusuna sahip bölgelerde şehir hayatını da etkileyebiliyor. İsrail’de toplu taşıma hizmetlerinin durması, kamu kuruluşlarının kapanması gibi uygulamalar dikkat çekerken, bazı bölgelerde Şabat asansörleri bile bulunuyor. Bu asansörler katları otomatik olarak durarak çalışır, böylece düğmeye basma zorunluluğu ortadan kalkar.
Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI
