Siber güvenlik sadece hacker tehdidi değil, dijital hayatın tamamını ilgilendiren kritik bir savunma alanı

Siber güvenlik nedir?
Siber güvenlik, dijital dünyada yer alan tüm bilgi sistemlerinin, ağların, yazılımların, cihazların ve verilerin kötü niyetli saldırılardan, yetkisiz erişimlerden ve bozulmalardan korunmasını amaçlayan disiplinler arası bir alandır. Hem bireysel hem de kurumsal düzeyde uygulanması gereken bu güvenlik önlemleri, günümüzde devletlerin ulusal güvenlik stratejilerinin de temel parçalarından biri haline gelmiştir.

Siber güvenliğin temel prensipleri: CIA üçgeni
Bu alandaki tüm politikaların temelini oluşturan üç ana hedef vardır:

• Gizlilik (Confidentiality): Verilere yalnızca yetkili kişilerin erişebilmesini sağlar.

• Bütünlük (Integrity): Bilgiye yetkisiz müdahaleleri önleyerek verilerin doğruluğunu korur.

• Erişilebilirlik (Availability): Bilgilere ihtiyaç duyulduğunda kesintisiz erişimi güvence altına alır.

Karşılaşılan siber tehdit türleri
Siber tehditler zamanla daha karmaşık hale gelirken, en sık karşılaşılan tehdit başlıkları şu şekilde sıralanabilir:

• Kötü amaçlı yazılımlar (malware): Virüs, solucan, truva atı, casus yazılım ve fidye yazılımı gibi türleri içerir.

• Fidye yazılımları (ransomware): Dosyaları şifreleyerek açılması için fidye talep eder.

• Oltalama (phishing): Kullanıcıları kandırarak kişisel bilgilerini çalmaya yönelik sahte iletiler.

• DDoS saldırıları: Sistemlere aşırı trafik göndererek hizmet dışı bırakır.

• Sıfır gün açıkları: Henüz çözümü olmayan yazılım açıklarının istismarı.

• İç tehditler: Çalışan kaynaklı kasıtlı ya da dikkatsiz güvenlik ihlalleri.

Korunma yöntemleri ve siber savunma stratejileri
Siber saldırılara karşı önlem almak için çeşitli teknik ve idari yöntemler uygulanır:

• Antivirüs ve güvenlik duvarları

• Verilerin şifrelenmesi

• Çok faktörlü kimlik doğrulama

• Güncelleme ve yama yönetimi

• Penetrasyon testleri ve zafiyet analizleri

• Çalışanlara sosyal mühendislik ve farkındalık eğitimleri

Siber güvenlik kariyerinde uzmanlık alanları
Bu alanda kariyer yapmak isteyenler için birçok uzmanlık dalı bulunmaktadır:

• Siber güvenlik uzmanı

• Etik hacker

• Olay müdahale uzmanı

• Adli bilişim uzmanı

• Güvenlik analisti

• Siber tehdit istihbarat uzmanı

Sektöre girmek isteyen kişilerin bilgi güvenliği, ağ yönetimi ve programlama konularında yetkin olması gerekmektedir.

Kurumsal ve ulusal düzeyde güvenlik politikaları
Kurumlar, sadece teknolojik önlemlerle değil; aynı zamanda güvenlik politikaları, farkındalık eğitimleri ve felaket kurtarma planlarıyla da koruma sağlar. Türkiye'de ise BTK, TÜBİTAK, USOM ve Savunma Sanayii Başkanlığı gibi kurumlar siber güvenlikten sorumludur.

Geleceğin tehditleri ve adaptasyon ihtiyacı
Yapay zeka, nesnelerin interneti (IoT), 5G ve kuantum bilgisayarların yaygınlaşmasıyla birlikte siber tehditlerin hem şekli hem de etkisi değişmektedir. Bu nedenle siber güvenlik çözümleri sürekli güncellenmeli, bireyler ve kurumlar bu evrime ayak uydurmalıdır.

Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI