50 Yılda 217 Milyon Katlık Sıçrama: Intel 4004’ten Nvidia Blackwell’e Çip Teknolojisinin Evrimi
1971’de piyasaya sürülen Intel 4004 mikroişlemcisiyle başlayan modern çip yolculuğu, günümüzde Nvidia’nın yapay zekâ odaklı Blackwell B200 işlemcisiyle zirveye ulaştı. Transistör sayısında 90 milyon kat, performansta 217 milyon katlık artış yaşanırken Moore Yasası’nın öngördüğü gelişim çizgisi teknoloji tarihine damga vurdu.
Yarım yüzyılda mikroişlemci teknolojisinde olağanüstü bir ilerleme kaydedildi. 1971’de piyasaya çıkan Intel 4004, ticari anlamda dünyanın ilk mikroişlemcisi olarak modern bilgisayar çağının başlangıcını temsil etti. Bugün ise Nvidia’nın Blackwell B200 çipi, yapay zekâ ve yüksek performanslı hesaplama alanlarında ulaşılan noktayı gösteriyor. İki çip arasında hesaplama gücü açısından 217 milyon katlık bir fark bulunuyor.
Teknolojinin ilk adımları
İnsanlığın hesaplama ihtiyacı abaküs ve mekanik hesap makineleriyle başladı. 19. yüzyılın sonlarında nüfus sayımı gibi büyük veri işlemleri, daha hızlı ve verimli bilgi işlem çözümlerini gerektirdi. Bu dönemde geliştirilen delikli kart sistemleri, modern bilgisayar teknolojisinin temelini oluşturdu.
Intel 4004 ve mikroişlemcilerin doğuşu
Intel, 1971’de Japon Busicom için tasarlanan 4004 işlemcisini genel kullanıma sundu. 4-bit CPU, 740 kHz saat hızı, 4 KB ROM ve 640 bayt RAM özellikleriyle tek bir çip üzerinde merkezi işlem birimi sunan bu teknoloji, bilgisayar mimarisinde devrim yarattı.
Moore Yasası ve hızlanan gelişim
Moore Yasası’na göre işlemci üzerindeki transistör sayısı yaklaşık her 18-24 ayda iki katına çıktı. 1980’lerden itibaren çok çekirdekli mimariler, paralel işlem teknolojileri ve çoklu iş parçacığı kullanımı, bilgi işlem kapasitesini katlanarak artırdı.
Nvidia Blackwell ve günümüzün çip teknolojisi
Modern teknolojinin geldiği nokta, Intel 4004 ile Nvidia B200 arasındaki farkla ölçülebiliyor. Transistör sayısı 90 milyon kat, transistör yoğunluğu 685 bin kat arttı. Üretim teknolojisinde baskı aralıkları 0.0028 katına düşerken, saat hızları 2400 kat yükseldi. Tüm bu gelişmeler, 50 yılda toplam hesaplama performansının 217 milyon kat artmasını sağladı.
