Aksaray Üniversitesi ve Harran Üniversitesi Ortak Projesiyle: Süt Alerjenini Taşımayan İlk Genetik Buzağılar Dünyaya Geldi

Aksaray Üniversitesi’nin koordinasyonunda yürütülen bilimsel çalışmada, inek sütündeki alerjik protein olan beta-laktoglobulin (BLG) geninin CRISPR-Cas9 teknolojisiyle susturulması sağlandı. Bu gen düzenlemesiyle, süt alerjenini taşımayan iki sağlıklı buzağı dünyaya geldi.

Genetik Düzenleme ile Süt Alerjisine Yeni Yaklaşım
TÜBİTAK tarafından desteklenen proje, Aksaray Üniversitesi ve Harran Üniversitesi iş birliğiyle gerçekleştirildi. Embriyolar, tüp ortamında genetik düzenlemeye tabi tutularak taşıyıcı ineklere transfer edildi. Gebelik sürecinin tamamlanmasıyla biri dişi, biri erkek iki buzağı doğdu. Bu çalışma, Türkiye’de ve dünyada süt alerjenini taşımayan ilk genetik buzağıların elde edilmesiyle sonuçlandı.

CRISPR-Cas9 Teknolojisiyle BLG Genine Müdahale
Araştırmada, inek ovaryumlarından elde edilen yumurta hücreleri laboratuvar ortamında döllendi. Zigotlara Cas9 enzimi ve rehber RNA, elektroporasyon yöntemiyle aktarıldı. BLG geninde değişim tespit edilen embriyolar sıvı azotta saklanarak daha sonra Konya’nın Doğanhisar ilçesindeki taşıyıcı ineklere transfer edildi.

“Türkiye’de ve Dünyada İlk”
Proje yürütücüsü Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi’nden Prof. Dr. Faruk Bozkaya, “Bu çalışma hem Türkiye’de hem de dünyada bir ilk. Elde ettiğimiz sonuçlar, gelecekte süt alerjisine karşı daha sağlıklı alternatifler geliştirilmesine ışık tutacak.” ifadelerini kullandı.

Sürdürülebilir ve Güvenli Üretim Hedefi
Prof. Dr. Bozkaya, genetik mühendisliğinin hayvancılıkta sürdürülebilir üretim için büyük potansiyel taşıdığını vurguladı. Aksaray Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tahir Karaşahin ise merkezin kuruluşuna destek veren KOP Kalkınma İdaresi’ne ve uygulama aşamasında görev alan veteriner hekimlere teşekkür etti.

Gelecekte BLG Proteinsiz Süt Üretimi Planlanıyor
Buzağıların yetişkinliğe ulaşmasıyla elde edilecek sperm ve yumurta hücrelerinin kullanılması planlanıyor. Böylece, BLG proteini içermeyen süt veren ineklerin geliştirilmesi hedefleniyor. Çalışmanın, hem sağlık hem de ekonomi alanında önemli katkılar sağlaması bekleniyor.

Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI