Ege Üniversitesi’nden Prof. Dr. Aysun Doğan: “Akran zorbalığı dijitalleşti, mücadele ortaklaşmalı yürütülmeli”
Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Aysun Doğan, teknolojinin yaygınlaşmasıyla birlikte akran zorbalığının okul sınırlarını aşarak siber ortamlara taşındığını belirtti. Zorbalıkla mücadelede aile, okul ve toplumun birlikte hareket etmesi gerektiğini vurgulayan Doğan, sorunun çok boyutlu yapısına dikkat çekti.
Akran zorbalığının günümüzde değişen yapısını değerlendiren Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Aysun Doğan, zorbalığın artık yalnızca okul ortamıyla sınırlı kalmadığını, dijital platformlarda “siber zorbalık” olarak yeni bir tehdit boyutuna ulaştığını ifade etti.
Akran zorbalığının tanımı ve türleri
Akran zorbalığının belirli kriterler çerçevesinde tanımlandığını aktaran Prof. Dr. Aysun Doğan, “Akran zorbalığı, bir veya birkaç öğrencinin bir başka öğrenciye yönelik saldırgan davranışlarıdır. Bu davranışların kasıtlı, tekrarlayıcı olması ve taraflar arasında güç dengesizliği bulunması gerekir.” dedi. Zorbalığın fiziksel, sözel, ilişkisel ve siber türlerde görülebildiğini belirten Doğan, siber zorbalığın 7 gün 24 saat sürebilmesi ve okul sınırlarını aşması nedeniyle daha geniş kitleleri etkileyebildiğini kaydetti.
“Akran zorbalığı tek boyutlu bir olgu değil”
Zorbalığın yalnızca bireysel nedenlerle açıklanamayacağını vurgulayan Prof. Dr. Doğan, “Akran zorbalığı, çocuğun bireysel özellikleri, aile yapısı, okul iklimi ve toplumsal faktörlerin etkileşimiyle ortaya çıkar.” ifadelerini kullandı. Mizaç, yaş ve cinsiyet gibi bireysel faktörlerin yanı sıra aile içi şiddet, fiziksel istismar ve olumsuz ebeveyn tutumlarının önemli risk unsurları olduğunu belirten Doğan, öğretmen yaklaşımları ve okul yönetiminin önleyici politikalarının da belirleyici rol oynadığını söyledi.
Zorbalığın uzun vadeli etkileri
Zorbalığın hem maruz kalan hem de zorbalık yapan çocuklar üzerinde uzun süreli etkiler oluşturduğunu dile getiren Prof. Dr. Aysun Doğan, “Zorbalığa maruz kalan çocuklarda depresyon, kaygı ve yalnızlık görülebiliyor. Uzun süren vakalarda intihar riski ortaya çıkabiliyor.” dedi. Zorbalık yapan çocuklarda ise alkol ve madde kullanımı, suça yönelim, akademik başarısızlık ve okul terkinin daha sık gözlendiğini aktaran Doğan, erken müdahale edilmediğinde bu davranışların yetişkinlikte de devam edebildiğini vurguladı.
“Bütüncül okul yaklaşımı şart”
Zorbalıkla mücadelede kapsamlı bir yol haritası gerektiğini ifade eden Prof. Dr. Doğan, “Okulların zorbalığı önleme politikaları olmalı ve anaokulundan itibaren önleyici programlar uygulanmalıdır. Zorbalık tek bir kişi ya da tek bir nedene odaklanılarak çözülemez.” değerlendirmesinde bulundu. Aile, okul ve toplumun iş birliği içinde hareket etmesinin zorunlu olduğunun altını çizdi.
Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI
