Ege Üniversitesi’nden tarımda nanoplastik kirliliğini inceleyecek TÜBİTAK destekli proje

Ege Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü öğretim üyesi Doç. Dr. Banu Yoho’nun yürüttüğü ve TÜBİTAK tarafından desteklenen proje, toprakta biriken nanoplastiklerin bitkilere geçişini ve bunun insan sağlığı üzerindeki olası etkilerini araştıracak. Projede, PET görüntüleme yöntemiyle nanoplastiklerin topraktan bitkilere taşınımı ilk kez görsel ve kantitatif olarak değerlendirilecek.

Ekim 8, 2025 - 11:14
Ege Üniversitesi’nden tarımda nanoplastik kirliliğini inceleyecek TÜBİTAK destekli proje


Ege Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü öğretim üyesi Doç. Dr. Banu Yoho’nun yürütücülüğünü üstlendiği “Topraktan Bitkiye Nanoplastik Alınımı: Py-GC-MS ile Kantifikasyonu ve PET Görüntüleme ile Görselleştirilmesi” başlıklı proje, TÜBİTAK tarafından desteklenmeye hak kazandı. Proje, dünya genelinde artan toprak kaynaklı plastik kirliliğinin tarım ürünleri ve insan sağlığı üzerindeki etkilerini araştırmayı hedefliyor.

Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, projeye ilişkin yaptığı değerlendirmede, üniversitede oluşturulan araştırma ortamı sayesinde TÜBİTAK nezdinde birçok projenin kabul gördüğünü belirterek, çalışmayı yürüten akademik ekibe başarı diledi.

Tarımsal üretimde plastik kirliliği artıyor
Proje yürütücüsü Doç. Dr. Banu Yoho, tarımsal üretimde plastik malç kullanımının çevreye olan etkilerine dikkat çekti. Yoho, “Her yıl yaklaşık 4,4 milyon ton tarımsal plastik malç film kirliliği topraklara karışıyor. Küresel plastik atıklarının yüzde 32’si toprak veya sucul ekosistemlere giriyor ve bu oran 2050 yılına kadar yüzde 400 artabilir. Bu parçacıklar mikro ve nano boyutlara dönüşerek topraktan neredeyse tamamen çıkarılamaz hale geliyor” dedi.

Yoho, son araştırmaların bu plastik parçacıklarının toksisitesinin kardiyovasküler hastalıklarla ilişkili olduğunu, ayrıca ağır metal ve toksin transferini artırarak sağlık üzerinde ek riskler oluşturabileceğini belirtti. Türkiye gibi tarım sektörünün güçlü olduğu ülkelerde bu konunun özellikle önem taşıdığını vurguladı.

Nanoplastiklerin bitkilere geçişi araştırılacak
Projenin hedefleri hakkında bilgi veren Doç. Dr. Yoho, “Çalışmamızda nanoplastiklerin topraktan bitkilere taşınımını çevresel olarak anlamlı koşullarda, kantitatif yöntemlerle değerlendireceğiz. PET görüntüleme yöntemiyle elde edeceğimiz veriler, bu alanda ilk olacak” dedi. Yoho, projenin tıp ve tarım toplulukları için nanoplastiklerin sağlık etkilerini öngörmede önemli bir veri tabanı oluşturacağını ifade etti.

Multidisipliner ekip bir araya geldi
Projede Ege Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsünden Prof. Dr. Ayfer Yurt Kılçar, Prof. Dr. Çiğdem İçhedef, Dr. Michael Duncan Yoho; Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesinden Doç. Dr. Erkan Güler; Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesinden Doç. Dr. Rafig Gurbanov; Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezinden Dr. Nejat Özden, Ömer Sökmen ve Ülfet Erdal görev alıyor.


Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI