İkizler Aynı Alerjileri mi Paylaşıyor? Genetik Benzerlik Her Zaman Yeterli Olmayabilir

İkiz kardeşlerin genetik yapılarının birebir aynı olması, her zaman aynı alerjilere sahip olacakları anlamına gelmiyor. Araştırmalar, çevresel faktörler ve yaşam koşullarının, alerji gelişiminde genetik kadar belirleyici olduğunu ortaya koyuyor.

Mayıs 8, 2025 - 16:51
İkizler Aynı Alerjileri mi Paylaşıyor? Genetik Benzerlik Her Zaman Yeterli Olmayabilir


İkizler aynı alerjileri paylaşır mı?
Alerjiler, genetik yatkınlık ve çevresel faktörlerin birleşimiyle ortaya çıkar. Polen, gıda, evcil hayvan tüyü veya toz akarları gibi tetikleyicilere karşı gelişen alerjik reaksiyonlar, bireyin yaşam tarzı ve çevresine göre değişiklik gösterebilir. Bu nedenle ikizler, genetik olarak tamamen aynı olsalar bile her zaman aynı alerjilere sahip olmayabilir.

Alerji nasıl oluşur?
Bağışıklık sistemi, genellikle zararsız olan maddeleri (alerjenleri) tehdit olarak algılayıp antikor üretir. Bu antikorlar, vücudu korumaya çalışırken çeşitli semptomlara neden olur: hapşırma, gözlerde sulanma, burun tıkanıklığı ve öksürük gibi. Bazı vakalarda bu tepkiler daha ciddi hale gelir ve anafilaksiye yol açabilir. Anafilaksiye karşı en yaygın tedavi yöntemi, adrenalin içeren enjeksiyonlardır.

Çocukluk ortamı ve yaşam tarzı alerjiyi nasıl etkiler?
Araştırmalar, çiftlik gibi hijyenik olmayan ortamlarda büyüyen çocukların şehirlerdeki akranlarına göre daha az alerji geliştirdiğini gösteriyor. Aynı zamanda erken yaşta çeşitli gıdalarla tanışmak da gıda alerilerinin oluşum riskini azaltabiliyor. Mesleki ortamlar da alerjiye neden olabiliyor. Örneğin kuaförler, fırıncılar ve oto tamircileri, kullandıkları kimyasallar nedeniyle alerjik tepkiler geliştirebilir.

Genetik faktörler ne kadar etkili?
Alerjilerin ortaya çıkmasında genetik faktörler önemli rol oynar. Özellikle yer fıstığı gibi bazı gıdalara karşı alerjiler, aile bireyleri arasında güçlü bir genetik bağ gösterebilir. Eğer bir ebeveyn ya da kardeş yer fıstığına alerjiyse, diğer bireylerin de alerji geliştirme ihtimali yedi kat daha fazladır.

İkizler arasında alerji benzerliği ne kadar yaygın?
Avustralya’da yapılan bir çalışmaya göre, tek yumurta ikizlerinin %60 ila %70’i çevresel alerjileri paylaşıyor. Tek yumurta ikizleri genetik olarak %100 aynı, çift yumurta ikizleri ise yalnızca %50 oranında benzer genetik yapı taşıyor. Bu da tek yumurta ikizlerinin alerjileri paylaşma olasılığını artırıyor. Ancak bu benzerlik, aynı çevrede büyümüş olmalarına da bağlı. Farklı ortamlarda büyüyen ikizlerin alerjileri değişiklik gösterebiliyor.

Bilimsel çalışmalar ne diyor?
Gıda alerjileri konusunda daha fazla genetik araştırma yapılıyor. Özellikle yer fıstığı alerjisinde, tek yumurta ikizlerinin bu alerjiyi paylaşma olasılığı, çift yumurta ikizlerine göre daha yüksek. Ancak uzmanlara göre ikizlerin alerji durumları, sadece genetik değil, çevresel etmenlere ve yaşam koşullarına da bağlı olarak şekilleniyor.


Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI