Mustafa Kaya TBMM’de ÇED tartışmalarında “Doğanın sigortası yatırımcının önündeki engel değildir yasal olanı helal olanla buluşturmadıkça yüzümüz gülmeyecek” diyerek araştırma önergesine destek çağrısı yaptı

Türkiye Büyük Millet Meclisinde İYİ Parti’nin ÇED süreçlerine ilişkin araştırma önergesi görüşülürken YENİ YOL Grubu adına söz alan Saadet Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Mustafa Kaya, ÇED mekanizmasının Türkiye’de işlevsizleştiğini söyledi. Kaya, büyük projelerde bilimsel raporların dikkate alınmadığını, halk katılımı toplantılarının göstermelik hâle getirildiğini, projelerin parçalanarak “ÇED Gerekli Değildir” kararlarına dönüştürüldüğünü vurguladı. “Minareyi çalan kılıfını hazırlar.” sözleriyle mevcut uygulamaları eleştiren Kaya, Meclisi çevre ve gelecek nesiller için önergeye destek vermeye çağırdı.

Kasım 27, 2025 - 11:03
Kasım 27, 2025 - 11:51
Mustafa Kaya TBMM’de ÇED tartışmalarında “Doğanın sigortası yatırımcının önündeki engel değildir yasal olanı helal olanla buluşturmadıkça yüzümüz gülmeyecek” diyerek araştırma önergesine destek çağrısı yaptı


Türkiye Büyük Millet Meclisinde Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) süreçlerine ilişkin araştırma önerisi görüşülürken YENİ YOL Grubu adına Saadet Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Mustafa Kaya söz aldı. Kaya, konuşmasına ÇED sisteminin evrensel işlevine vurgu yaparak başladı.

“ÇED doğanın sigortasıdır; bizde yatırımcının önündeki bürokratik engel gibi görülüyor”
Kaya, medeni dünyada ÇED süreçlerinin ekosistemi koruyan bir güvence olduğunu ancak Türkiye’de bu mekanizmanın yatırımcı baskısıyla işlevsizleştirildiğini söyledi. “Bir ÇED olumsuz çıktığı için iptal edilen tek bir büyük proje gösterebilir misiniz?” diye sordu.

“Bilimsel uyarılar yok sayılıyor, raporlar kuşa çevriliyor”
Milletvekili, teknik raporlarda filtre, arıtma ve atık maliyeti gibi başlıklar gündeme geldiğinde projelerin değil ÇED süreçlerinin iptal edildiğini ifade etti. Kaya, “Raporları uygun gördüğünüz isimlere imzalatıyor, bürokratları talimatla sıkıştırıyorsunuz.” dedi.

Halk katılımı eleştirisi: “Toplantıları 50 kilometre ötede yapıyorsunuz”
Kaya, halk katılımı toplantılarının çoğu kez ulaşılması güç yerlere taşındığını, köylülerin görüş belirtmesine imkân tanınmadığını belirtti. Yönetmelikte zorunlu olan bu sürecin fiilen “formaliteden” öteye geçmediğini söyledi.

Projelerin parçalanması: “Kanuna karşı hile”
Kaya, büyük maden sahalarının parçalara ayrılarak her bir bölümün 25 hektarın altında gösterildiğini, böylece “ÇED Gerekli Değildir” kararlarının arka arkaya alındığını anlattı. “Sonra bir bakıyorsunuz parçalar birleşmiş; dağlar devrilmiş, sular zehirlenmiş.” dedi. Bu yöntemi “kanuna karşı hile” olarak niteledi.

“Yasal olanı helal olanla buluşturmadıkça yüzümüz gülmeyecek”
Rahmetli Alev Alatlı’nın “Her yasal hak helal değildir.” sözüne atıf yapan Kaya, ÇED süreçlerinin içinin boşaltılmasının gelecek nesillere karşı sorumsuzluk olduğunu söyledi. “Doğal afetler ve çevre felaketleri insan ayırmaz; yarın hepimiz bunun altında kalırız.” ifadeleriyle Meclisten önergeye destek istedi.

Kaya sözlerini, çevre politikalarında ahlak, adalet ve bilimsel bağımsızlığın güçlendirilmesi gerektiğini vurgulayarak tamamladı.

Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI