Parkinson’un ilk sinyalleri yıllar öncesinden geliyor: Donuk yüz, yavaş adımlar ve gece çırpınmaları
Titreme, hareketlerde yavaşlama, yüz mimiklerinde azalma gibi belirtilerle ortaya çıkan Parkinson hastalığı, sadece ileri yaşlarda değil gençlerde de görülebiliyor. Uzmanlara göre uykuda çırpınma ve bağırma gibi davranışlar, hastalığın yıllar öncesinden ortaya çıkan en erken uyarı işaretleri arasında yer alıyor. Erken teşhisle hem hastalığın seyri yavaşlatılabiliyor hem de yaşam kalitesi korunabiliyor.

Parkinson hastalığına dikkat çeken belirtiler
El titremesi, adım yavaşlaması, donuk yüz ifadesi... Genellikle yaşlılığın doğal bir sonucu sanılsa da bu belirtiler Parkinson hastalığının erken işaretleri olabilir. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, Parkinson’un küresel yaygınlığı son 25 yılda iki katına çıkarken, 2050 yılı itibarıyla bu hastalıkla yaşayan kişi sayısının 25 milyonu aşması bekleniyor. Uzmanlara göre artışın temel nedeni, dünya genelinde hızla yaşlanan nüfus.
Hastalığın ilk sinyalleri
Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nöroloji Kliniği’nden Dr. Öğretim Üyesi Hatice Ömercikoğlu Özden, Parkinson’un genellikle ilerleyen yaşlarda ortaya çıkan bir sinir sistemi hastalığı olduğunu belirtiyor. Dr. Özden'e göre, beyinde dopamin üreten hücrelerin azalması sonucu hareketlerin kontrolü zorlaşıyor. İlk ve en sık görülen belirtiler ise istirahat halindeyken elde titreme ve hareketlerde yavaşlama. Titreme daha dikkat çekici olduğu için hastaların doktora başvurması hızlanırken, yavaşlamanın fark edilmesi daha geç olabiliyor.
Tek taraflı başlangıç önemli bir işaret
Dr. Özden, hastalığın tek taraflı başlamasının karakteristik bir özellik olduğunu vurguluyor. Diğer belirtiler ise şöyle sıralanıyor: Harekete başlamakta zorlanma, tekrarlayıcı hareketlerde güçlük, el yazısının küçülmesi, adım mesafesinin kısalması, yüz mimiklerinde azalma, kas katılığı ve denge problemleri. Bu bulgular kişiden kişiye farklılık gösterebilirken, tanı koymada hareket yavaşlaması belirleyici unsur olarak öne çıkıyor.
Sadece motor belirtilerle sınırlı değil
Parkinson hastalığı sadece motor sistemleri etkilemekle kalmıyor. Uyku bozuklukları, depresyon, yorgunluk, koku kaybı, kabızlık ve unutkanlık gibi belirtiler de görülebiliyor. Özellikle uykuda bağırma, çırpınma ya da düşme hissi gibi davranışlar, hastalığın çok erken evrelerdeki sinyalleri olabilir. Bu şikayetler zamanla artarsa mutlaka bir nöroloji uzmanına başvurulması gerekiyor.
Tanı ve tedavi süreci
Parkinson tanısı, hastanın öyküsü ve nörolojik muayene ile konulabiliyor. Benzer hastalıkları dışlamak için beyin görüntüleme yöntemleri ve kan testleri de uygulanıyor. Dr. Özden, şu anda hastalığın kesin bir tedavisinin olmadığını ancak semptomları hafifletmeye yönelik birçok etkili yöntem bulunduğunu söylüyor. Dopamin artırıcı ilaçlar, fizyoterapi, konuşma terapisi, egzersiz programları ve cihaz destekli tedavilerle hastaların yaşam kalitesi önemli ölçüde iyileştirilebiliyor.
Yeni yaklaşımlar umut veriyor
Son yıllarda Parkinson’a yönelik kişiye özel tedaviler, biyobelirteç temelli erken tanı çalışmaları, genetik analizler ve nöroteknolojik gelişmeler dikkat çekiyor. Tüm bu gelişmeler, Parkinson hastaları için daha erken müdahale ve daha etkili bir yaşam yönetimini mümkün kılıyor.
Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI