Türkiye, AB’nin 150 milyarlık SAFE planına girmek için şartların revize edilmesini talep etti

SAFE planı nedir?
Avrupa Birliği, savunma sanayisini güçlendirmek ve stratejik özerkliğini sağlamak amacıyla 150 milyar euro bütçeli Avrupa Güvenlik Eylemi (SAFE) planını 28 Mayıs Salı günü resmen kabul etti. Bu plan, 2030 yılına kadar ortak savunma kapasitesinin artırılmasını, tedarik zincirlerinin güvence altına alınmasını ve üye ülkeler arası koordinasyonun güçlendirilmesini hedefliyor.

Türkiye süreci başından beri takip ediyor
Dışişleri Bakanlığı kaynaklarına göre, Türkiye bu süreci başından itibaren ilgili kurumlarıyla yakından takip ediyor. Aynı kaynaklar, Türkiye’nin AB üyeleri ve kurumları nezdinde diplomatik girişimlerde bulunduğunu ve özellikle SAFE kapsamında ortak tedarik projelerine katılım koşullarının iyileştirilmesini talep ettiğini bildirdi.

Katılım şartlarının netleşmesi bekleniyor
Diplomatik kaynaklar, iyileştirilmesi istenen koşullar hakkında detay vermezken, Türk savunma sanayii firmalarının SAFE mekanizmasından azami düzeyde faydalanabilmesi için teknik ve anlaşmaya dayalı bir çerçevenin oluşturulması gerektiğini vurguladı. Türkiye'nin Avrupa'nın en güçlü ordularından biri olduğu hatırlatılarak, Ankara'nın SAFE planına dahil edilmesinin yalnızca siyasi değil, aynı zamanda ekonomik ve yapısal katkılar sunacağı belirtildi.

AB için bir ‘samimiyet testi’
Euronews Türkçe’ye bilgi veren Dışişleri kaynakları, Türkiye’nin SAFE mekanizmasına dahil edilip edilmeyeceğinin Avrupa Birliği açısından bir ‘samimiyet testi’ olduğunu ifade etti. NATO-AB uyumu açısından Türkiye’nin rolüne dikkat çekilerek, NATO üyesi ancak AB üyesi olmayan ülkelerin dışarıda bırakılmaması gerektiği vurgulandı.

SAFE nasıl işleyecek?
SAFE planı kapsamında, projelerden faydalanmak isteyen üye ülkelerin en az iki ülkenin katılımını içeren ortak alımlar gerçekleştirmesi gerekiyor. Bu koşulları sağlayan ülkeler, projelerine ilişkin AB fonlarından kredi talep edebilecek. SAFE kapsamında ödemeler, toplam maliyetin yüzde 15’ine kadar ilk zarf olarak yapılabilecek ve proje ilerledikçe ek ödemeler sağlanacak. Bu ödemelerin en geç 31 Aralık 2030’a kadar tamamlanması öngörülüyor.

Hangi ülkeler faydalanabilecek?
AB, bazı üçüncü ülkelerin SAFE'e dahil olabilmesi için ‘Güvenlik ve Savunma Ortaklığı’na (SDP) sahip olma şartı getiriyor. Norveç, Japonya, Güney Kore, İngiltere gibi ülkeler bu çerçevede SAFE’e erişim sağlayabilirken, Türkiye’nin de benzer bir ikili anlaşma ile bu mekanizmaya erişimi kolaylaştırmak istediği belirtiliyor.

Türkiye iş birliğine açık
Dışişleri kaynakları, Türkiye'nin AB üyesi müttefikleri dahil olmak üzere savunma sanayisinde iş birliğine açık olduğunu ve bu alandaki tüm aktörlerle çalışmaya hazır olduğunu belirtti. Türkiye, Avrupa savunmasının geleceğinde aktif rol üstlenme kararlılığını sürdürüyor.

Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI