Uzak Doğu'nun görünmez istilası: Çin’den gelen plastik kovalar, cezveler ve zikirmatiklerle pazar doldu

Çin, kültürel hegemonya yerine ticari stratejiyle ilerliyor
ABD'nin kültürel gücünü Hollywood, fast-food, müzik ve moda ile sürdürdüğü küresel ortamda, Çin farklı bir yol izliyor. Özellikle 2000’li yıllardan itibaren uyguladığı sistematik ve görünmez ticari genişleme stratejisi sayesinde, Çin küçük büyük demeden her alanda üretim yaparak küresel pazarda etkili bir rol oynuyor.

Dünya Ticaret Örgütü verilerine göre Çin, 3,5 trilyon dolarlık ihracatla dünyanın en büyük ihracatçısı konumunda. 992 milyar dolarlık dış ticaret fazlasına sahip ülke, bu başarısını başta düşük iş gücü maliyeti olmak üzere ucuz hammadde ve yüksek üretim kapasitesine borçlu.

Basit ama vazgeçilmez ürünlerle küresel yayılma
Plastik kova, koli bandı, çatal-bıçak, magnet, bijuteri ve hediyelik eşyalar gibi üretimi düşük kârlı görülen ürünleri hedefleyen Çin, bu pazarda büyük bir boşluğu doldurarak dünya genelinde büyük bir yayılım sağladı. Hem Avrupa’nın gelişmiş ülkelerine hem de Afrika’nın en yoksul bölgelerine ulaşan bu ürünler, yerel kültürlere uygun şekilde üretilerek cazip hale getirildi.

İnovatif dini ürünler: Zikirmatikten rekatsayara
İslam dünyasında yaygın kullanılan zikirmatik, ezan okuyan saat ve kıble pusulası gibi ürünler başta olmak üzere, Çin menşeli dini ürünler dikkat çekiyor. Son olarak namaz kılarken rekâtları takip etmeye yardımcı olan “rekatsayar” cihazlarının da piyasaya sürülmesi, Çin’in inovasyon stratejisinin bir parçası olarak değerlendiriliyor.

Hediyelik eşya ve züccaciyede Çin hâkimiyeti
Züccaciyeciler Derneği'nin 2024 raporuna göre, 300 milyar dolarlık küresel züccaciye pazarının 150 milyar doları Çin tarafından karşılanıyor. Hediyelik eşya pazarının yüzde 46’sı da Çin menşeli ürünlerden oluşuyor. Magnetlerin yüzde 80’inin Çin'den geldiği, hatta Türkiye'de kullanılan cezve, fincan, kandil lambası gibi ürünlerin dahi önemli kısmının Uzak Doğu'dan ithal edildiği belirtiliyor.

İthalat, iç üretimi zorluyor
Türkiye’de kolaylıkla üretilebilecek plastik, tekstil ve züccaciye ürünlerinin fiyat avantajı nedeniyle Çin’den ithal edilmesi, yerli üreticiler açısından rekabeti zorlaştırıyor. Bazı yerli üreticilerin maliyet avantajına rağmen iç piyasada üretime yönelmediği gözlemleniyor. Çin’e karşı dış ticaret açığının büyük kısmı bu tarz küçük ancak yüksek hacimli ürünlerden kaynaklanıyor.

42 milyar dolarlık açık Çin’den kaynaklı
2024 yılında Türkiye’nin dış ticaret açığı yüzde 22,7 azalsa da Çin ile yapılan ticarette verilen açık 42 milyar doları buldu. Bu rakam, toplam dış ticaret açığının yarısından fazlasını oluşturuyor. Uzmanlar, bu duruma karşı ithalatı caydırıcı vergilerin gündeme alınması ve yerli üretimin desteklenmesi gerektiğini vurguluyor.

Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI