Çocuklarda boy kısalığına neden olan 6 faktör! Tedavide geç kalmayın
Çocuklarda boy kısalığı yalnızca genetik faktörlerle sınırlı değil. Beslenme, hormonal dengesizlikler ve sistemik hastalıklar gibi birçok etken, büyüme sürecini olumsuz etkileyebiliyor. Uzmanlar, erken teşhisin tedavi başarısını artırdığını vurguluyor.
Çocukların boy uzunluğu, yaş, cinsiyet ve toplumdaki ortalama değerlere göre değerlendirilirken, bazı çocuklar yaşıtlarına göre belirgin şekilde kısa kalabiliyor. Çocuk Endokrinolojisi Uzmanı Dr. Aliye Sevil Sarıkaya, boy kısalığının nedenlerini ve erken teşhisin önemini anlattı.
Boy kısalığı yaygın bir durum
Bebeklikten ergenliğe kadar devam eden büyüme süreci, genetik faktörlerin yanı sıra birçok dış etken tarafından da şekilleniyor. Türkiye'de her 100 kişiden 5 ila 10'unda boy kısalığı görülüyor. Uzmanlara göre, erken teşhis edilip uygun tedavi uygulanmazsa büyüme süreci geri döndürülemez hale gelebiliyor.
Boy kısalığına neden olan 6 ana etken
- Genetik faktörler: Ailevi boy kısalığında, anne ve baba boyu belirleyici olsa da diğer aile bireylerinin genetik özellikleri de etkili olabilir.
- Yapısal büyüme geriliği: Çocukluk döneminde yaşıtlarına göre geri kalan büyüme süreci, ergenlikle birlikte normale dönebilir.
- Hormonal dengesizlikler: Büyüme hormonu ve tiroit hormonlarının eksikliği, boy kısalığının en önemli nedenleri arasında yer alıyor.
- Sistemik hastalıklar: Çölyak, astım, böbrek hastalıkları, kronik anemi gibi hastalıklar büyüme sürecini olumsuz etkileyebilir.
- Psikososyal faktörler: Stres, duygusal ihmal ve kötü yaşam koşulları büyüme hormonunu baskılayarak boy uzamasını engelleyebilir.
- Beslenme eksiklikleri: Protein, karbonhidrat, vitamin ve minerallerin yetersiz alımı büyümeyi olumsuz etkileyebilir.
Erken müdahale kritik öneme sahip
Dr. Aliye Sevil Sarıkaya, büyüme eğrilerinde sapma tespit edilmesi veya yaşıtlarıyla belirgin boy farkı oluşması durumunda vakit kaybetmeden bir uzmana başvurulması gerektiğini belirtiyor. Özellikle ergenlik tamamlandıktan sonra büyüme plakları kapandığı için tedavinin etkili olamayacağı konusunda uyarıyor.
Boy uzamasını destekleyen 5 önemli öneri
- Çocukların boyu düzenli olarak ölçülmeli ve büyüme geriliği tespit edilirse hemen doktora başvurulmalı.
- Dengeli ve yeterli beslenme sağlanmalı, protein, vitamin ve mineraller bakımından zengin gıdalar tüketilmeli.
- Basketbol, yüzme, ip atlama gibi fiziksel aktiviteler teşvik edilmeli.
- Yeterli ve kaliteli uyku büyüme hormonunun salgılanmasını destekler.
- Stres faktörleri azaltılmalı ve çocuklara güvenli bir aile ortamı sunulmalı.
CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI
