Einstein’ın teorisi doğrulandı: Samanyolu’nda yalnız gezen dev kara delik keşfedildi
Albert Einstein’ın genel görelilik teorisinin öngördüğü kütle çekimsel merceklenme sayesinde, gök bilimciler Samanyolu Galaksisi’nde ilk kez eşlikçisi olmayan bir kara deliği tespit etti. Yaklaşık 5 bin ışık yılı uzaklıktaki bu dev cisim, yedi Güneş kütlesine sahip ve hiçbir ışık yaymıyor.

Samanyolu’nda ilk kez yalnız bir kara delik tespit edildi
Gök bilimciler, Samanyolu Galaksisi’nde benzeri görülmemiş bir keşfe imza attı. Bilim insanları, eşlik eden bir yıldızı ya da belirgin bir radyasyon kaynağı olmayan, tek başına dolaşan bir kara deliğin varlığını doğruladı. Bu keşif, Albert Einstein’ın genel görelilik kuramında öngördüğü kütle çekimsel merceklenme olayıyla mümkün hale geldi.
Kütle çekimsel merceklenme nasıl çalışıyor
Kara delik gibi yoğun bir gök cismi, arkasındaki yıldızlardan gelen ışığı bükerek mercek etkisi yaratıyor. Gözlemlenen bu bükülme, görünmeyen bir kara deliğin varlığına işaret ediyor. Bilim insanları, Yay takımyıldızı yönünde, Dünya’dan yaklaşık 4 bin 958 ışık yılı uzaklıkta yer alan bu kara deliğin kütlesinin, Güneş'in yaklaşık yedi katı olduğunu hesapladı.
Alışılmış kara delik tespitlerinden farklı bir yöntem
Kara delikler çoğunlukla etkileşim içinde oldukları yıldızlar aracılığıyla dolaylı biçimde tespit edilir. Ancak bu kara delik, yoldaş bir yıldızdan yoksun olduğu için klasik X-ışını emisyonları veya yörünge hareketleriyle izlenemedi. Tespit sadece, kara deliğin bir yıldızın önünden geçerken ışığı bükmesiyle gerçekleşti.
On yılı aşan gözlem süreci
Keşfin ilk ipuçları 2011’de OGLE ve MOA adlı iki farklı gökyüzü tarama projesiyle belirlendi. Hubble Uzay Teleskobu, takip eden altı yıl boyunca sekiz ayrı gözlem yaptı. Aynı zamanda, 16 farklı yer teleskobundan fotometrik veriler ve merceklenme anındaki spektroskopi gözlemleri toplandı.
Nötron yıldızı mı, kara delik mi
2022’de yapılan yeni analizlerde, gözlemlenen olayın nötron yıldızı kaynaklı olabileceği öne sürüldü. Ancak daha sonra yapılan ayrıntılı değerlendirmeler, ilk başta öne çıkan yalnız kara delik yorumunun daha güçlü bir olasılık olduğunu ortaya koydu.
Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI