Suriye’de İç Savaşın 13. Yılında Kontrol Altındaki Bölgeler
Suriye’de iç savaş, 13 yılı geride bırakırken, çatışmaların seyrinde önemli değişiklikler yaşandı. 2011 yılında Beşar Esad’a karşı başlayan barışçıl protestolar, zamanla büyük bir iç savaşa dönüştü. Rusya ve ABD gibi uluslararası güçlerin müdahil olmasıyla vekalet savaşına dönüşen bu çatışmalar, bugüne kadar yaklaşık 500.000 kişinin hayatını kaybetmesine yol açtı. Savaşın başlangıcından bu yana ülke, dört ana bölgeye ayrılmış durumda ve bu bölgeler, Esad yönetimi ile farklı silahlı gruplar ve uluslararası aktörlerin etkisi altındaki oluşumlar tarafından kontrol ediliyor.
Esad Rejiminin Kontrolündeki Bölgeler
Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, savaşın başında büyük toprak kayıpları yaşamıştı. Ancak 2015 yılında Rusya’nın aktif müdahalesiyle Esad yönetimi ülkenin üçte ikisini yeniden kontrol altına aldı. Esad’ın yönetimi, özellikle Şam’ın doğusundan Fırat Nehri’ne kadar olan bölgede İran’ın etkisi altındayken, Akdeniz kıyıları ve güneydeki topraklar Rusya’nın etki alanında. Lazkiye gibi kritik stratejik bölgeler, Esad’ın kontrolünde kalmaya devam ediyor. Ayrıca Suriye’nin güneyi ve Şam çevresi, Rusya ve İran’ın desteğiyle Esad yönetiminin egemenliğinde. 
İdlib: Cihatçıların Son Kalesi
Suriye’nin kuzeybatısındaki İdlib ise, Beşar Esad yönetimine karşı çıkan cihatçı grupların kontrolünde. 2015 yılında Şam yönetimi tarafından kaybedilen İdlib, zamanla Heyet Tahrir el-Şam (HTŞ) gibi radikal İslamcı grupların eline geçti. HTŞ, El Kaide ile olan bağlantılarını 2017’de resmen kesmiş olsa da, BM, ABD ve Türkiye tarafından terör örgütü olarak kabul ediliyor. HTŞ, İdlib’de fiili idari kontrolü elinde bulunduruyor ve kendisini bir “alt devlet” olarak tanıtarak uluslararası kabul görmeye çalışıyor.
Afrin: Türkiye’nin Etkisi
Afrin, Suriye’nin kuzeybatısındaki bir diğer stratejik bölge olarak dikkat çekiyor. 2018 yılında Türkiye’nin başlattığı Zeytin Dalı Harekatı ile Türk destekli muhalif gruplar Afrin’i kontrol altına aldı. Afrin, o zamana kadar Kürt güçleri tarafından yönetiliyordu. Türkiye, bölgedeki Halk Savunma Birlikleri (YPG)'yi PKK'nın bir kolu olarak görüyor ve bu güçlere karşı operasyonlar düzenlemeye devam ediyor. 
Menbic ve SDG’nin Etkisi
Suriye’nin kuzeydoğusunda Menbic ve çevresi, Suriye Demokratik Güçleri (SDG) tarafından kontrol ediliyor. SDG, Kürtler ve Araplar’dan oluşan bir koalisyon olup, Fırat Nehri'nin doğusunda büyük bir etkiye sahip. 2018’de Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'ni kurarak özerklik ilan eden SDG, ABD ve Rusya ile askeri işbirliği yapıyor. Ancak, Esad yönetimiyle de dolaylı görüşmeler sürdürülüyor.
IŞİD: Tehdit Sürüyor
Irak Şam İslam Devleti (IŞİD), 2014 yılında Suriye’de geniş topraklar ele geçirip halifelik ilan etmişti. 2019’da IŞİD’in toprakları kaybedilmiş olsa da, örgüt hala vur-kaç saldırılarıyla aktif. Özellikle Suriye Demokratik Güçleri’nin kontrolündeki kamplarda tutulan savaşçılar ve ailelerinin serbest bırakılması, IŞİD için bir fırsat olabilir. Güvenlik uzmanlarına göre, IŞİD’in yeniden güç kazanabilmesi için bölgedeki güvenlik önlemlerindeki zayıflıklar ve olası krizlerden yararlanması mümkün. Suriye’deki iç savaş, ülke genelinde çok sayıda bölgesel egemenlik mücadelesine sahne oluyor. Esad rejimi, Rusya ve İran’ın desteğiyle önemli bölgeleri kontrol etmeyi sürdürse de, ülkenin kuzeyinde ve doğusunda birçok farklı silahlı grup ve uluslararası aktörün etkisi hissediliyor. İdlib, Afrin, Menbic gibi bölgelerdeki kontrol, sadece Suriye iç savaşının değil, aynı zamanda küresel güçlerin stratejik çıkarlarının da bir yansıması olarak şekilleniyor.
Google News'e Abone Ol
