Trump'tan NASA'ya tarihi darbe: Bütçeden 6 milyar dolar kesiliyor, projeler iptal ediliyor
ABD Başkanı Donald Trump'ın açıkladığı yeni bütçe taslağı, NASA'nın finansmanında yüzde 25'lik kesinti öngörüyor. SLS roketi, Orion uzay aracı ve Mars Sample Return gibi büyük projeler askıya alınırken, Ay ve Mars görevlerine öncelik veriliyor. Bu adım, SpaceX'in yükselişiyle birlikte NASA'nın özel sektöre bağımlılığını artıracak gibi görünüyor.
ABD Başkanı Donald Trump’ın hükümet ajandasına paralel olarak hazırlanan yeni bütçe taslağı kapsamında, NASA’nın bütçesinde ciddi bir kesintiye gidiliyor. Ajansın resmi internet sitesinde yayımlanan taslağa göre, NASA'nın bütçesinden 6 milyar dolar eksiltilecek. Bu, kurumun toplam finansmanının yaklaşık yüzde 25’ine denk geliyor.
Öncelik Ay ve Mars projelerine kaydırıldı
Yeni bütçe planına göre NASA, Ay’a dönüş ve Mars’a insan gönderme hedeflerini önceliğe alıyor. Taslakta, Ay projelerine 7 milyar dolar, Mars projelerine ise 1 milyar dolarlık ek kaynak ayrılacağı belirtiliyor. Bu strateji, Çin’in Ay görevlerindeki ilerleyişine karşılık ABD’nin uzay yarışında elini güçlendirmeyi hedefliyor.
SLS ve Orion projeleri iptal ediliyor
NASA'nın yönetici vekili Janet Petro tarafından kurum genelinde gönderilen bilgilendirme notunda, birçok büyük ölçekli projenin ya tamamen sonlandırılacağı ya da askıya alınacağı bildirildi. Bu kapsamda, SLS (Space Launch System) roketi, Orion uzay aracı ve Ay yörüngesinde inşa edilmesi planlanan Gateway uzay istasyonu projeleri durdurulacak. Ayrıca, Mars yüzeyinden örnek toplayıp Dünya’ya getirme hedefi taşıyan Mars Sample Return (MSR) Programı da iptal edilecek.
SpaceX’in etkisi büyüyor
Bütçe taslağında öne çıkan bir diğer detay ise, NASA'nın SpaceX ile olan iş birliğinin daha da güçleneceği yönünde. Şirket, halihazırda NASA'nın en büyük yüklenicilerinden biri konumunda. Geliştirdiği Starship roketi, hem Ay hem de Mars görevlerinde kullanılmak üzere tasarlanmış durumda. SLS ve Orion gibi projelerin sonlandırılması, bu alanda Boeing ve Blue Origin’in etkisinin azalmasına neden olurken, SpaceX’in birincil yüklenici konumunu pekiştirecek.
Yeni yönetici adayı özel sektörden
Trump yönetimi, NASA’nın başına teknoloji girişimcisi Jared Isaacman’ı atamak istiyor. Isaacman’ın adaylığı Senato Ticaret Komitesi’nden geçmiş olsa da, Senato genel oylamasında nihai karar verilecek. Isaacman’ın göreve gelmesi halinde, ajansın özel sektör odaklı vizyonunun daha da derinleşmesi bekleniyor.
Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI
