Kıbrıs Görüşmelerinde Yeni Adımlar: Taraflar Hangi Konularda Anlaştı?

Cenevre’de kritik Kıbrıs zirvesi
İsviçre'nin Cenevre kentinde, 17-18 Mart tarihlerinde Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres'in çağrısıyla Kıbrıs konulu gayri resmi görüşmeler gerçekleştirildi. Görüşmelere Kıbrıs Cumhuriyeti, adadaki Türk yönetimi ve garantör ülkeler Türkiye, Yunanistan ile İngiltere katıldı.

BM Genel Sekreteri Guterres, toplantılar sonrası yaptığı açıklamada, tarafların 'anlamlı bir ilerleme' kaydettiğini ve görüşmelerde "yeni bir atmosferin" oluştuğunu belirtti. Guterres, görüşmelerde dört ana başlıkta uzlaşma sağlandığını duyurdu.

Hangi konularda uzlaşma sağlandı?
Taraflar, aşağıdaki dört girişim üzerinde anlaşmaya vardı:

• İki bölge arasında dört yeni geçiş noktasının açılması,
• Adadaki mayınların temizlenmesi,
• Gençlik konusunda bir teknik komite oluşturulması,
• Çevre ve iklim değişikliği alanında ortak girişimlerin başlatılması.

Ayrıca, tampon bölgede güneş enerjisi projeleri ve tarihi mezarlıkların restorasyonu da gündeme getirildi.

Liderlerden farklı açıklamalar
Kuzey Kıbrıs lideri Ersin Tatar, görüşmelerin ardından yaptığı açıklamada, Kıbrıs meselesinde iki seçenek bulunduğunu belirtti. Tatar, 'Ya tüm olumsuzluklara rağmen şu anki durumda devam edeceğiz ya da adanın geleceğini birlikte inşa edeceğiz' ifadelerini kullandı.

Kıbrıslı Rum lider Nikos Christodoulides ise toplantıları, 'müzakereleri yeniden başlatmaya doğru atılmış ilk, olumlu adım' olarak değerlendirdi. Christodoulides, 'Henüz orada değiliz ancak önemli bir ilk adım' dedi.

Bir sonraki adım Temmuz ayında
BM Genel Sekreteri Guterres, sürecin devamını sağlamak için yeni bir kişisel temsilci atayacağını duyurdu. Tarafların bir sonraki toplantısı Temmuz ayında yapılacak.

Kıbrıs sorununun geçmişi ve tartışmalı noktalar
Kıbrıs sorununun çözümüne yönelik en son büyük girişim 2017 yılında İsviçre’nin Crans Montana kasabasında yapılmıştı. Ancak taraflar garantörlük ve güvenlik konularında anlaşmaya varamamıştı.

Kıbrıs Türk tarafı, federasyon temelli müzakerelerin sonuç vermediğini savunarak 'iki ayrı devlet' çözümünü vurguluyor. Buna karşın Kıbrıs Cumhuriyeti, 2017'de yarım kalan federasyon temelli müzakerelerin devamını talep ediyor.

Türkiye ve Kıbrıs Türk yönetimi, resmi müzakerelerin başlaması için 'Kıbrıs Türklerinin egemen eşitliği ve eşit uluslararası statüsünün' tanınması gerektiğini ifade ediyor. Kıbrıs Rum tarafı ise 'sıfır asker, sıfır garanti' yaklaşımıyla Türkiye’nin adadaki askerlerini çekmesini ve garantörlük sisteminin sona ermesini talep ediyor.

Temmuz ayında yapılacak toplantı, tarafların çözüm konusunda nasıl bir yol izleyeceğini belirlemede kritik bir eşik olacak.

Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI