İnsan gözü ilk kez doğal sınırların ötesinde bir rengi algıladı: 'Olo' bilim dünyasında ezber bozuyor

ABD’deki UC Berkeley Üniversitesi'nde geliştirilen yeni retinal uyarım tekniği sayesinde, insanlar daha önce gözle görülemeyen 'olo' adı verilen yepyeni bir rengi görmeyi başardı. Bu buluş, yalnızca yeni bir renk algısı değil, aynı zamanda insan görme tanımının da yeniden yapılmasını gerektiriyor.

Nisan 25, 2025 - 15:48
İnsan gözü ilk kez doğal sınırların ötesinde bir rengi algıladı: 'Olo' bilim dünyasında ezber bozuyor


Retina hücrelerine doğrudan müdahale edildi
ABD’deki UC Berkeley Üniversitesi'nden araştırmacılar, insan gözünün algılayabileceği renk yelpazesini genişleten devrim niteliğinde bir çalışmaya imza attı. James Fong liderliğindeki ekip, 'Oz' adını verdikleri yeni bir retinal uyarım sistemi geliştirdi. Bu sistem, gözdeki koni hücrelerine doğrudan lazer ışığı göndererek, daha önce hiç görülmemiş bir rengin algılanmasını sağladı.

Yeni renk: Olo
Araştırma sonucunda, deneysel sisteme maruz kalan gönüllüler, daha önce deneyimlemedikleri bir mavi-yeşil tonu gördüklerini belirtti. Bu yeni renk, araştırmacılar tarafından 'olo' olarak adlandırıldı. İnsan gözünün normal koşullarda algılayamayacağı bu renk, doğal ışık spektrumunun ötesinde bir doygunluğa sahip. Bu nedenle sadece bilimsel değil, aynı zamanda algısal ve felsefi bir kırılma olarak değerlendiriliyor.

Hücreye özgü ışık dağıtımı
Fong ve ekibi, özellikle M tipi (orta dalga) koni hücrelerini seçici olarak hedef aldı. Beş gönüllüyle yapılan deneylerde, her koni hücresine ayrı ayrı noktasal lazer ışığı gönderildi. Bu sayede oluşturulan “hücreye özgü ışık dağıtımı” tekniği, daha önce teknik olarak mümkün olmayan bir renk hissi meydana getirdi. Katılımcılar, dijital renk skalasından ayarlama yaparak gördükleri rengi tarif etti.

Uygulama alanları geniş
Katılımcıların yalnızca sabit görüntülerde değil, hareketli video içeriklerinde de bu yeni rengi net bir şekilde algılayabildiği bildirildi. Bu durum, Oz sisteminin ileride sinema, televizyon ve artırılmış gerçeklik gibi alanlarda kullanılabileceğine işaret ediyor. Ayrıca araştırmacılar, bu tür bir retinal uyarım tekniğinin renk körlüğü gibi görme bozukluklarının tedavisinde de kullanılabileceğini ifade etti.


Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI