Sırrı Süreyya Önder'in siyaset ve sanatla iç içe geçen sıra dışı yaşam öyküsü

Adıyaman’dan başlayan bir hikâye
Sırrı Süreyya Önder, 1962 yılında Adıyaman'da dünyaya geldi. Babası Türkiye İşçi Partisi'nin yerel örgütlenmesinde görev almış, dayısı ise Said-i Nursi’nin talebesi olan bir ailenin çocuğu olarak büyüdü. Genç yaşta kaybettiği babasından kalan edebiyat kitapları, sosyalist fikirlerle tanışmasına zemin hazırladı.

Cezaevi yılları ve siyasi mücadele
1978 yılında lise öğrencisiyken Maraş Katliamı'nı protesto için katıldığı gösteride ilk kez tutuklandı. 12 Eylül darbesi sonrası gözaltına alınarak Mamak Cezaevi’ne gönderildi ve yedi yıl cezaevinde kaldı. Bu yıllar, onun hem siyasal hem entelektüel gelişiminde dönüm noktası oldu.

Sanat ve medya kariyeri
Tahliyesinin ardından İstanbul’a yerleşen Önder, senaryo ve sinemaya yöneldi. "Beynelmilel" ve "O… Çocukları" gibi filmlerin senaristliğini ve yönetmenliğini üstlendi. Aynı zamanda oyunculuk da yaptı. Türkiye’nin önde gelen bazı gazetelerinde köşe yazıları yazdı; Ülke TV ve Kanal 24 gibi kanallarda programlara katıldı.

Parlamenter siyasette yükselişi
2011 yılında bağımsız milletvekili olarak meclise giren Önder, BDP ve daha sonra kurulan HDP saflarında yer aldı. HDP Eş Genel Başkan Yardımcılığı da yapan Önder, 2013-2015 yılları arasında yürütülen çözüm sürecinin önemli aktörlerinden biri oldu.

Gezi Parkı ve 'ağaçların da vekiliyim' çıkışı
2013 yılındaki Gezi Parkı protestolarına katılan ilk milletvekillerinden biri olan Önder, omzuna biber gazı kapsülü isabet etmesiyle gündeme gelmişti. Göstericilere destek verirken yaptığı 'Ben ağaçların da vekiliyim' açıklaması kamuoyunda geniş yer buldu.

Çözüm süreci, Dolmabahçe Mutabakatı ve sonrası
Sırrı Süreyya Önder, Abdullah Öcalan ile yapılan İmralı görüşmelerinde aktif rol aldı. 2013 Nevruz’unda Öcalan’ın mektubunu okudu. 2015’teki Dolmabahçe Mutabakatı’nda 10 maddelik metni kamuoyuna duyuran isimdi. Ancak süreç, aynı yıl sona erdi ve siyasi tansiyon yeniden yükseldi.

Tutuklama ve beraat süreci
2018 yılında "terör propagandası" suçlamasıyla tutuklandı, 2019'da serbest bırakıldı. 2024 yılında Kobani davasında beraat etti. Aynı yılın sonlarında yeniden İmralı heyetinde yer aldı.

Güncel siyasi pozisyonu
2023 seçimlerinde DEM Parti’den İstanbul Milletvekili olarak seçilen Önder, halen TBMM Başkanvekili görevini sürdürüyor. 2025 yılında Cumhurbaşkanı ile görüşen İmralı heyetinde yer alarak çözüm süreci benzeri yeni bir sürecin konuşulmasında rol alıyor.

Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI