TÜSİAD’ın 12 Eylül’den 28 Şubat’a uzanan tartışmalı geçmişi yeniden gündemde
12 Eylül darbesi sürecinde faaliyetlerini sürdüren ender kuruluşlardan biri olan TÜSİAD, vesayet dönemlerindeki tutumu nedeniyle yeniden eleştirilerin odağında. Darbe dönemlerinde işçi haklarının kısıtlanmasından siyasi krizlerdeki pozisyonuna kadar birçok konuda tartışmalar devam ediyor.
12 Eylül döneminde TÜSİAD'ın konumu
Türkiye’nin siyasi tarihindeki en önemli kırılmalardan biri olan 12 Eylül 1980 darbesi, birçok dernek ve sendikanın kapatılmasına neden oldu. Ancak, bu süreçte kapatılmayan ender kuruluşlardan biri TÜSİAD oldu. Darbe döneminde grevler yasaklandı, işçi hakları kısıtlandı, sendikalar kapatıldı ve mallarına el konuldu. TÜSİAD ise 16 Haziran 1981 tarihli bakanlar kurulu kararıyla ‘Kamu yararına çalışan dernek’ statüsü kazandı.
Özellikle 1979-80 yıllarında TÜSİAD’ın raporlarında dile getirilen ekonomi politikalarının, 12 Eylül sonrası yönetim tarafından doğrudan uygulandığı belirtiliyor. 1980 yılında Türkiye’nin en büyük 500 şirketinin toplam bilanço kârı 124 milyarken, bu rakam 1984’te 655 milyara yükseldi. Buna karşın işçi ücretleri, ancak 1989-1991 dönemindeki grevlerle eski seviyesine dönebildi.
Siyasi krizlerdeki rolü tartışılıyor
TÜSİAD’ın, 28 Şubat süreci, 367 krizi ve AK Parti'nin kapatma davası gibi siyasi krizlerde de belirleyici bir aktör olduğu iddiaları gündeme getirildi. Sabah Gazetesi yazarı Mahmut Övür, TÜSİAD’ın geçmişteki siyasi müdahalelere sessiz kaldığını belirterek, ‘Her fırsatta "Hukuk olmazsa yatırım gelmez" diyen TÜSİAD, 28 Nisan e-muhtırası ve 367 krizine karşı çıkmadı’ ifadelerini kullandı.
Övür, TÜSİAD’ın 1979’da dönemin Başbakanı Bülent Ecevit’e karşı yayımladığı bildiriyi de hatırlatarak, bu açıklamanın darbe sürecine zemin hazırlayan gelişmelerden biri olarak değerlendirildiğini belirtti. TÜSİAD’ın, 1990’larda Refahyol hükümetine karşı da benzer bir tutum sergilediği ve 28 Şubat sürecinde darbe yanlısı açıklamalar yaptığı iddiaları tekrar gündeme geldi.
TÜSİAD’a yönelik eleştiriler sürüyor
Son yıllarda TÜSİAD’ın, siyasi iktidarlara yönelik tutumu ve açıklamaları sık sık eleştiri konusu oluyor. Özellikle darbe dönemlerinde sessiz kaldığı öne sürülen TÜSİAD’ın, günümüzde demokrasi ve hukuk vurgusu yapması bazı çevrelerce çelişkili bulunuyor.
TÜSİAD ise kendisine yönelik eleştiriler karşısında ekonomik istikrar ve demokratik değerleri savunduğunu belirtiyor. Ancak, geçmişteki tutumu ve çeşitli siyasi krizlerdeki konumu nedeniyle tartışmalar devam ediyor.
CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI
