ABD’yi Şoke Eden Çinli Yapay Zekâ Girişimi: DeepSeek R1

ABD'li teknoloji devleri, yapay zekâ alanında Çin ile rekabet edebilmek için milyarlarca dolarlık yatırımlar yaparken, Çin merkezli DeepSeek adlı startup, yalnızca 6 milyon dolarlık bütçeyle geliştirdiği yapay zekâ modeli DeepSeek R1 ile dikkatleri üzerine çekti.

DeepSeek'in yükselişi

DeepSeek'in başarısı, Çin’deki büyük teknoloji şirketlerinden bağımsız olarak gerçekleştirilmesiyle daha da dikkat çekici hale geldi. Şirketin kurucusu hedge fon girişimcisi Liang Wenfeng, 2023 yılında DeepSeek’i bir araştırma merkezi olarak kurdu. Şirketin öncelikli hedefinin kâr elde etmek değil, teknolojik ilerlemeye odaklanmak olduğu belirtiliyor.

DeepSeek’in yapay zekâ modeli R1’in başarısı, ABD’de büyük yankı uyandırdı. OpenAI’ın ChatGPT’siyle aynı seviyede olduğu öne sürülen modelin, yalnızca 6 milyon dolarlık bir yatırımla geliştirilmiş olması ABD'li yetkilileri endişelendirdi. Zira OpenAI ve diğer ABD merkezli yapay zekâ şirketleri, altyapı yatırımları için milyarlarca dolarlık harcamalar yapıyor.

ABD'nin yaptırımları etkili olmadı

ABD yönetimi, Çin’in yapay zekâ alanındaki gelişimini engellemek için 2022 yılında çip ihracatına kısıtlamalar getirmişti. Nvidia’nın güçlü H100 çiplerinin Çin’e satışını yasaklayan ABD, bunun yerine daha düşük performanslı H800 çiplerinin kullanımını teşvik etti. Ancak DeepSeek’in R1 modeli, ABD’nin bu kısıtlamalarına rağmen gelişmiş bir yapay zekâ modeli ortaya koyabildiğini gösterdi.

DeepSeek’in kurucusu Liang Wenfeng, Çin’deki teknoloji yeteneklerinden faydalanarak ABD’de yetişmiş mühendisleri işe almak yerine yerel uzmanlarla çalışmayı tercih etti. Şirketin merkezi, Çin’in teknoloji devi Alibaba’nın da bulunduğu Hangzhou şehrinde yer alıyor.

ABD-Çin teknoloji rekabeti kızışıyor

Bazı analistler, DeepSeek'in başarısının küresel yapay zekâ rekabetinde bir dönüm noktası olduğunu ve ABD'nin ihracat kısıtlamalarının Çin’in gelişimini engellemek yerine daha yaratıcı çözümler üretmesine neden olduğunu savunuyor. Ancak bazı yatırımcılar ve uzmanlar, DeepSeek'in elinde ABD yaptırımlarına rağmen yeterli miktarda H100 çipi bulunabileceğini öne sürerek, şirketin başarısına şüpheyle yaklaşıyor.

DeepSeek’in piyasaları altüst eden çıkışı, ABD’nin teknoloji politikalarında yeni düzenlemeler getirmesine neden olabilir. ABD’li analist Bill Bishop, yapay zekâ alanında Çin’in yükselişinin, ABD’nin küresel rekabet gücünü zayıflatabileceğini belirterek, “Kısıtlamalarla bir yere varılamayacağı artık daha net görülüyor” değerlendirmesinde bulundu.

CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI