Kapuçin Maymunları Sosyal Hoşgörü Sayesinde Daha Hızlı Öğreniyor

Brezilya’nın Piauí eyaletinde bulunan Serra da Capivara Ulusal Parkı’nda yaşayan kapuçin maymunları (Sapajus libidinosus) üzerine yapılan bir araştırma, sosyal hoşgörünün öğrenme süreçlerinde belirleyici bir faktör olduğunu ortaya koydu. São Paulo Üniversitesi (USP) ve Durham Üniversitesi araştırmacılarının gerçekleştirdiği çalışma, PNAS dergisinde yayımlandı.

Araştırmaya göre, kapuçin maymunları parazit aramak veya oyun oynamak gibi ortak etkinliklere katıldıklarında, yeni becerileri grup üyelerinden öğrenme olasılıkları artıyor. Çalışmanın başyazarlarından Camila Galheigo Coelho, 'Yaptığımız gözlemler, bireylerin görevleri yerine getirirken doğrudan gözlem yoluyla başkalarından öğrendiğini ve sosyal hoşgörünün öğrenme süreçlerinde belirleyici bir unsur olduğunu gösterdi' ifadelerini kullandı.

Sosyal Öğrenmenin Rolü

Çalışmayı denetleyen USP profesörü Eduardo Ottoni, araştırmada ağ tabanlı yayılım analizi (NBDA) yönteminin kullanıldığını belirterek, 'Yeni bir becerinin yayılmasının yalnızca bireysel öğrenme ile değil, sosyal etkileşimler aracılığıyla gerçekleştiğini kanıtladık' dedi.

Ottoni, araştırmanın sosyal öğrenmenin rolünü anlamada önemli bir katkı sunduğunu ve farklı kapuçin grupları arasında gözlemlenen davranışsal farklılıkların nedenlerini açıklamaya yardımcı olduğunu vurguladı.

Davranışsal Farklılıklar ve Kültürel Evrim

1990’lı yıllardan bu yana süren araştırmalarda, kapuçin maymunlarının taşları yalnızca tohum kırmak için değil, kök kazmak ve böcek yuvalarını açmak için de kullandıkları tespit edildi. Araştırmalar, maymunların çubukları sonda olarak kullanarak küçük memelileri yakalayabildiklerini de ortaya koydu.

Bilim insanları, dokuz ay süren gözlemlerinde iki farklı kapuçin grubu arasındaki öğrenme süreçlerini analiz etti. Büyük gruplarda sosyal öğrenmenin daha hızlı gerçekleştiği; daha küçük ve hiyerarşik gruplarda ise baskın erkeklerin diğer bireyleri engellemesi nedeniyle öğrenmenin yavaşladığı tespit edildi.

Araştırmacılar, deney kapsamında kapuçin maymunlarına yiyecek içeren bir kutu sundu. Kutunun mavi kapısı itilerek veya yeşil kolu çekilerek açılabiliyordu. Gruplara iki farklı yöntem öğretildiğinde, her iki grubun da ödüle ulaşmanın iki yolunu birden öğrendiği gözlemlendi.

Çalışmanın sonuçları, sosyal etkileşimlerin sadece bireysel değil, grup bazlı öğrenmeyi de teşvik ettiğini gösterdi. Araştırmacılar, bu tür sosyal öğrenme mekanizmalarının, hayvanların kültürel evrim sürecinde nasıl bilgi aktardığını anlamak açısından önemli olduğunu belirtti.

CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI