Türkiye'nin 36 Kentinde Zirai Don Felaketi: Kayısıdan Fındığa Ürünler Dondu, Çiftçiler Ne Yapacak?

Son beş günde sıcaklıkların sıfırın altına düşmesiyle Türkiye genelinde 36 ilde zirai don yaşandı. Kayısı, üzüm, elma, fındık, narenciye gibi ürünlerde ciddi hasar oluştu. Çiftçilerin zararı büyük, fiyatlar artabilir. Sigortasız üreticiler için destek planı hazırlanıyor.

Nisan 17, 2025 - 09:21
Türkiye'nin 36 Kentinde Zirai Don Felaketi: Kayısıdan Fındığa Ürünler Dondu, Çiftçiler Ne Yapacak?

Türkiye genelinde 36 kent zirai don felaketinden etkilendi
Nisan ayının ikinci haftasında Türkiye genelinde etkili olan soğuk hava dalgası, tarım üretimini olumsuz etkiledi. İç Anadolu'da kayısı, kiraz ve elma; Ege ve Trakya'da üzüm; Karadeniz'de fındık; Çukurova'da narenciye ve karpuz; Doğu Anadolu'da ise badem ve ayva zirai don nedeniyle zarar gördü.

Uzmanlar: 'Bu yıl birçok ürün için yok yılı olabilir'
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, yaşanan zirai don olayını 'tarihin en büyüklerinden biri' olarak tanımladı. Açıklamasında bazı bölgelerde sıcaklığın eksi 15 dereceye kadar düştüğünü söyledi. Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Baki Remzi Suiçmez ise bu yıl birçok üründe 'yok yılı' yaşanacağını, gıda fiyatlarında artış olacağını belirtti.

Malatya kayısısı tamamen zarar gördü, üzüm ve elma üreticileri de kayıpta
Malatya Ticaret Borsası Başkanı Ramazan Özcan, 500 milyon dolarlık kayısı gelirinin büyük kısmının kaybedildiğini söyledi. Manisa'nın Saruhanlı, Alaşehir ve Salihli ilçelerinde üzüm bağlarında zararın yüzde yüze yakın olduğu bildirildi. Karaman’da ise elma üretimi ciddi oranda zarar gördü.

Sigortalı olmayan çiftçiler için destek planı hazırlanıyor
Zirai don nedeniyle üretim kaybı yaşayan çiftçiler için hasar tespit çalışmaları sürüyor. Devlet destekli tarım sigortası TARSİM'e kayıtlı olmayan çiftçilerin zararı için de destek mekanizmaları planlanıyor. Tarım Bakanlığı yetkilisi Dr. Ali Recep Nazlı, geçmişteki kuraklık afetinde olduğu gibi özel desteklerin gündeme gelebileceğini belirtti.

Üretim düşecek, enflasyon baskısı artacak
Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Suiçmez, üretimin azalmasıyla birlikte gıda fiyatlarının artabileceğini, ihracat gelirlerinin düşeceğini ve çiftçilerin üretimden çekilme riskinin büyüyeceğini söyledi. Ayrıca, destek ödemelerinin gecikmemesi gerektiğini vurguladı.

Çiftçi borçları artıyor, finansal destek şart
BDDK verilerine göre çiftçilerin toplam kredi borcu 950 milyar TL'ye ulaştı. Haciz ve icra oranı da geçen yıla göre iki kat arttı. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı Rıfat Hisarcıklıoğlu, kamu desteklerinin artırılması ve borçların faizsiz ertelenmesi çağrısında bulundu.

Zirai donla mücadelede mevcut yöntemler yetersiz kaldı
Bazı çiftçiler saman yakarak, naylon örtü sererek veya sulama yoluyla ağaçlarını korumaya çalıştı. Ancak uzmanlar, bu yöntemlerin ani ve uzun süren düşük sıcaklıklarda etkili olmadığını belirtiyor. Bakanlık, don pervaneleri, bitki antifrizleri ve kil ürünleri gibi yeni yöntemler üzerinde çalışıldığını açıkladı.


Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI