CERN, antimaddeyi Avrupa'daki laboratuvarlara taşımak için yeni bir sistem geliştirdi

CERN, antimaddenin uzun süreli incelenebilmesi için antimadde taşıma kapsülü geliştirdi. Bu sistem, antimaddenin Avrupa'nın farklı laboratuvarlarına taşınarak daha hassas deneyler yapılmasını sağlayacak.

Mayıs 21, 2025 - 13:44
CERN, antimaddeyi Avrupa'daki laboratuvarlara taşımak için yeni bir sistem geliştirdi


Antimaddenin taşınması ve incelenmesi
CERN (Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi), antimadde üretimi konusunda önemli bir adım atarak, antimaddenin taşınabilirliğini sağlayacak yeni bir sistem geliştirdi. Şu anki sistemde antimadde, yüksek enerjili protonların çarpışmasıyla elde ediliyor. Ancak bu antimadde parçacıkları, deneyler için uygun hale gelmeden önce yavaşlatılmalı ve kontrollü bir ortamda muhafaza edilmelidir. Bu yavaşlatma işlemi, elektromanyetik alanlar kullanılarak CERN'deki Antiproton Yavaşlatıcısı aracılığıyla yapılmaktadır. Ancak bu elektromanyetik alanlar, antimaddenin düzgün şekilde incelenmesi için sorun yaratmaktadır. Çünkü CERN'deki manyetik gürültü, deneylerin doğruluğunu etkileyebilecek düzeyde bir parazit oluşturuyor.

Taşıma sistemi geliştirilmiş antimadde kapsülü
Bilim insanları, antimaddenin CERN'den çıkarılmasına ve Avrupa'daki diğer laboratuvarlara taşınmasına olanak sağlayacak özel bir "antimadde taşıma kapsülü" tasarladılar. Bu kapsül, antimaddeyi elektromanyetik tuzaklar içinde kısa süreliğine hapsederek taşınmasını mümkün kılıyor. Böylece antimadde, CERN'in manyetik gürültüsünden uzak ortamlarda daha güvenli bir şekilde incelenebilecek. Kapsül, sadece mekanik açıdan değil, aynı zamanda termodinamik ve elektromanyetik koşullar açısından da son derece karmaşık bir yapıya sahip.

Yüksek vakum koşulları ve süperiletken mıknatıslar
Kapsülün iç kısmı, antimaddenin çevresindeki maddeyle temas etmesini engellemek için çok düşük vakum koşullarında çalışacak şekilde tasarlandı. Antiprotonlar, herhangi bir maddeyle temas ettiğinde yok olurlar, bu nedenle içerideki basıncın milyarda bir atmosferin altına düşürülmesi gerekiyor. Ayrıca, süperiletken mıknatıslar kullanılarak antimadde parçacıkları kapsülün duvarlarından uzak tutuluyor. Bu mıknatısların düzgün çalışabilmesi için mutlak sıfıra yakın sıcaklıklar gerekmektedir ve bu durum için sıvı helyum sistemi de devreye giriyor.

Başarıyla taşınan ilk prototip
CERN mühendisleri, sistemin etkinliğini test etmek amacıyla ilk olarak protonları kapsüle yükleyerek taşıma işlemini denediler. Taşıma işlemi sırasında kapsül, yaklaşık 4 kilometre mesafeye, 40 km/saat hızla taşındı ve yerleştirildiği noktaya ulaşana kadar herhangi bir proton kaybı yaşanmadı. Test sonuçları, antimaddenin taşınabilirliği için önemli bir adım olduğunu gösterdi.

Gelecek hedefleri
Yeni taşınabilir antimadde kapsülüyle yapılan ölçümler, CERN'de şimdiye kadar elde edilen sonuçlardan çok daha hassas olabilir. Almanya'nın Düsseldorf kentinde inşa edilen yeni antiproton araştırma tesisi, bu taşınabilir sistemin uygulanacağı en önemli merkezlerden biri olacak. Eğer sıvı helyum problemi çözülürse, yapılan deneyler CERN'ün daha önce elde ettiği verilerden 100 kat daha hassas sonuçlar verebilir.


Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI