İhracatçılar iklimin vurduğu kuru incir için çözüm arıyor: 'Ürünlerimizi yurda sokamıyoruz'

Kuru incirde toksin sorunu büyüyor
Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Mehmet Ali Işık, 2024/25 sezonunda iklim değişikliği nedeniyle kuru incirde aflatoksin ve okratoksin oluşumunun arttığını, bu durumun ihracatı olumsuz etkilediğini ifade etti. İspanya, Fransa, İtalya ve Bulgaristan gibi Avrupa ülkelerinde ürünlerin imha edildiğini aktaran Işık, Avrupa Birliği ile yapılan temaslar sonucunda imhanın durdurulduğunu ve ürünlerin Türkiye’ye iadesinin sağlandığını bildirdi.

Ancak iade edilen ürünlerin yurda sokulmasında da çeşitli engellerle karşılaşıldığını belirten Işık, İzmir’de yapılan görüşmelere ve Ankara’dan gelen yetkililere rağmen ilerleme kaydedilemediğini söyledi. ‘Sorunları çözmek için Tarım ve Orman Bakanlığı ile birlikte çalışmak istiyoruz ama bir arpa boyu yol alamadık’ diyen Işık, incir için çalıştay düzenlemeyi planladıklarını, üzümdeki gibi ortak çözüm arayışlarının gerekli olduğunu vurguladı.

Kayısıda AB ile kritik sınır tartışması
Genel kurul toplantısında konuşan Işık, kuru kayısıda Avrupa Birliği’nin 2000 ppm olan kükürt oranını 1500 ppm’e düşürme ihtimali üzerinde çalıştığını, ancak ihracatçılar ve bakanlık olarak mevcut seviyenin korunması gerektiğini savunduklarını ifade etti. 2000 ppm’in alt limit olduğunu belirten Işık, bunun altına inilmesi durumunda ürün kalitesinde düşüş yaşanacağını ve alacalı renk oluşacağını belirtti. AB’yi ikna etmek için üniversitelerden bilimsel raporlar alındığını ve sürecin sürdüğünü açıkladı.

İhracatta rekor yıl
2024 yılında fuarlar, URGE ve TURQUALITY projeleriyle birleşerek verimli bir ihracat yılı geçirdiklerini belirten Işık, Türkiye’nin kuru meyve ihracatının yüzde 15,5 artışla 1 milyar 856 milyon dolara ulaştığını söyledi. Ege Bölgesi’nin bu ihracatta 1 milyar 100 milyon dolarla başı çektiğini aktardı. ABD pazarında sürdürülen Turkish Tastes isimli tanıtım projesinin başarısından da söz eden Işık, bu proje kapsamında ABD’ye gıda ihracatının 750 milyon dolardan 1,6 milyar dolara çıktığını dile getirdi.

Pazar çeşitliliği AB’ye bağımlılığı azalttı
ABD dışında Japonya ve Çin pazarlarında da başarılı tanıtımlar yaptıklarını söyleyen Işık, bu sayede Avrupa Birliği’ne olan ihracat bağımlılığının azaldığını belirtti. Özellikle kuru incirde AB’nin payı yüzde 50’lerin üzerindeyken yüzde 38’e geriledi. Kuru üzümde 534 milyon dolar, kuru kayısıda 411 milyon dolar, kuru incirde 336 milyon dolar ihracat rakamına ulaşıldığını ifade eden Işık, bu rakamların ihracatçıların özverisi sayesinde gerçekleştiğini vurguladı.

Sektörel sorunlara teknik çözüm arayışı
Kuru meyve sektöründe en çok ihracatı yapılan ürünler olan kuru üzüm, kuru kayısı ve kuru incir için teknik kurullar oluşturduklarını belirten Işık, üniversiteler, araştırma enstitüleri, borsalar ve odalarla iş birliği içerisinde çalıştıklarını ifade etti. Tarım İl Müdürlükleri ile sürdürülen ortak projelerle hem teknik hem de finansal çözüm arayışında olduklarını belirten Işık, Avrupa Birliği ve uluslararası kurumlar nezdinde girişimlerin sürdüğünü bildirdi.

Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği’nin 2025 yılı bütçesi 55 milyon 500 bin TL olarak kabul edilirken, aynı yılın iş programı da onaylandı.

Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI